श्वसन: मूलभूत गोष्टी

श्वसन एक अत्यावश्यक जैविक प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये सजीव ऑक्सिजन घेतात आणि कार्बन डायऑक्साइड बाहेर टाकतात. या प्रक्रियेद्वारे शरीराला ऊर्जा मिळते.

1. बाह्य श्वसन (External Respiration):

   हवा आणि रक्त यांच्यामध्ये वायूंची देवाणघेवाण होते. ऑक्सिजन फुफ्फुसातून रक्तात जातो आणि कार्बन डायऑक्साइड रक्तामधून फुफ्फुसात येतो.

2. आंतरिक श्वसन (Internal Respiration):

   रक्त आणि पेशी यांच्यामध्ये वायूंची देवाणघेवाण होते. ऑक्सिजन रक्तामधून पेशींमध्ये जातो आणि कार्बन डायऑक्साइड पेशींमधून रक्तात येतो.

3. पेशी श्वसन (Cellular Respiration):

   पेशींमध्ये ऑक्सिजन वापरून ऊर्जा निर्माण होते आणि कार्बन डायऑक्साइड व पाणी तयार होते.

1. श्वास घेणे (Inhalation):

   हवा नाकावाटे शरीरात घेतली जाते.

2. श्वास सोडणे (Exhalation):

   कार्बन डायऑक्साइडयुक्त हवा शरीराबाहेर टाकली जाते.

• शरीराला ऊर्जा मिळवण्यासाठी श्वसन आवश्यक आहे.
• शरीरातील कार्बन डायऑक्साइड बाहेर टाकण्यासाठी श्वसन महत्त्वाचे आहे.
• शरीरातील पीएच (pH) पातळी नियंत्रित ठेवण्यासाठी श्वसन आवश्यक आहे.