
आरोग्य
- Fluoride चा वापर: Fluoride दातांच्या enamel ला मजबूत करते आणि cavity पासून बचाव करते. Fluoride टूथपेस्ट नियमितपणे वापरा आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार fluoride treatment घ्या.
- Calcium युक्त आहार: Calcium दातांसाठी आवश्यक आहे. दुध, दही, पनीर आणि पालेभाज्यांसारख्या calcium युक्त पदार्थांचे सेवन करा.
- Vitamin D: Vitamin D calcium शोषून घेण्यास मदत करते. त्यामुळे vitamin D युक्त आहार घ्या किंवा डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार supplements घ्या.
- Toothbrushing: दिवसातून दोन वेळा fluoride टूथपेस्टने दात घासा. दात घासताना हळूवारपणे circular motion मध्ये ब्रश करा.
- Flossing: दररोज एकदा तरी floss चा वापर करा. Floss केल्याने दातांच्या मधील फ Constructor अडकलेले अन्न कण निघून जातात.
- Sugar आणि Acidic पदार्थांचे सेवन टाळा: जास्त गोड आणि acidic पदार्थ दातांसाठी हानिकारक असतात. त्यामुळे यांचे सेवन कमी करा.
- Dental check-up: नियमितपणे दंत डॉक्टरांकडे जाऊन दातांची तपासणी करा आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसार उपचार घ्या.
- पानी भरपूर प्या: पानी प्यायल्याने तोंडात लाळ तयार होते, ज्यामुळे दात स्वच्छ राहण्यास मदत होते.
- डॉक्टरांचा सल्ला घ्या: सर्वात आधी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि शारीरिक तपासणी करा. ते तुमच्या समस्येचे मूळ कारण शोधून योग्य उपचार देऊ शकतील.
- निरोगी जीवनशैली:
- आहार: संतुलित आणि पौष्टिक आहार घ्या. फळे, भाज्या, धान्ये आणि प्रथिनेयुक्त पदार्थांचा समावेश करा.
- व्यायाम: नियमित व्यायाम करा. योगा, धावणे, किंवा वेट ट्रेनिंगसारख्या ऍक्टिव्हिटी करा.
- पुरेशी झोप: दररोज रात्री ७-८ तास झोप घ्या.
- तणाव कमी करा:
- ध्यान आणि श्वासोच्छ्वास: नियमित ध्यान आणि श्वासोच्छ्वास व्यायाम करा.
- मनोरंजन: चित्रपट पाहणे किंवा संगीत ऐकणे यासारख्या गोष्टींमधून आराम मिळवा.
- धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा:
- धूम्रपान आणि मद्यपान आरोग्यासाठी हानिकारक आहेत आणि लैंगिक शक्ती कमी करू शकतात.
- काही नैसर्गिक उपाय:
- अश्वगंधा: अश्वगंधा एक आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आहे जी लैंगिक शक्ती वाढवण्यास मदत करते.
- शिलाजीत: शिलाजीत देखील एक प्रभावी उपाय आहे.
आर.सी.एच. (RCH) कॅम्पच्या आयोजनाकरिता ए.एन.एम. (ANM) ची भूमिका व जबाबदाऱ्या खालीलप्रमाणे:
- पूर्व तयारी:
- कॅम्पच्या आयोजनाच्या तारखा निश्चित करणे.
- आवश्यक सुविधा व साहित्याची उपलब्धता सुनिश्चित करणे.
- समुदायाला कॅम्पबद्दल माहिती देणे.
- कॅम्प दरम्यान:
- गर्भवती महिलांची नोंदणी करणे.
- आरोग्य तपासणी करणे.
- लसीकरण करणे.
- आवश्यक औषधे व मार्गदर्शन देणे.
- कॅम्प नंतर:
- अहवाल तयार करणे.
- समुदायाला पाठपुरावा देणे.
- गरजू लोकांना पुढील उपचारासाठी मार्गदर्शन करणे.
ए.एन.एम. (ANM) या आरोग्य सेवा पुरवठ्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. त्या समुदाय आणि आरोग्य सेवा यांच्यातील दुवा म्हणून काम करतात.
अधिक माहितीसाठी, कृपया खालील संकेतस्थळांना भेट द्या:
- राष्ट्रीय आरोग्य अभियान: https://nhm.gov.in/
- बाह्य रुग्ण नोंदवही (ओपीडी रजिस्टर): यामध्ये उपकेंद्रात येणाऱ्या प्रत्येक रुग्णाची नोंद ठेवावी लागते.
- जन्म-मृत्यू नोंदवही: जन्म आणि मृत्यूची नोंदणी करण्यासाठी हे रजिस्टर आवश्यक आहे.
- लसीकरण नोंदवही: बालकांना दिलेल्या लसींची माहिती व्यवस्थितपणे नोंदवण्यासाठी हे रजिस्टर आवश्यक आहे.
- माता व बाल आरोग्य नोंदवही: माता आणि बालकांच्या आरोग्यासंबंधी नोंदी ठेवण्यासाठी हे रजिस्टर आवश्यक आहे.
- औषध साठा नोंदवही: उपकेंद्रातील औषधांचा साठा आणि वितरणाची माहिती यामध्ये असते.
- भेटी नोंदवही: उपकेंद्राला भेट देणाऱ्या व्यक्तींची नोंद यामध्ये असते.
- खर्च नोंदवही: उपकेंद्रावरील खर्चाची नोंद यामध्ये ठेवावी लागते.
- नमुना तपासणी नोंदवही: प्रयोगशाळेत तपासणीसाठी पाठवलेल्या नमुन्यांची नोंद यामध्ये असते.
- संदर्भ सेवा नोंदवही: संदर्भ सेवांची माहिती यामध्ये असते.
शीत साखळी म्हणजे तापमान-नियंत्रित वातावरणात नाशवंत वस्तूंचे उत्पादन ठिकाणापासून अंतिम वापरकर्त्यांपर्यंत व्यवस्थापन करण्याची प्रक्रिया होय. ह्या प्रक्रियेत वस्तूंची गुणवत्ता आणि सुरक्षितता टिकवून ठेवण्यासाठी विशिष्ट तापमानावर नियंत्रण ठेवले जाते.
- Pre-cooling: काढणी किंवा उत्पादनानंतर नाशवंत वस्तूंचे तापमान त्वरित कमी करणे.
- शीतगृह: वस्तू साठवण्यासाठी तापमान-नियंत्रित सुविधा.
- शीत वाहने: तापमान-नियंत्रित ट्रक, कंटेनर आणि रेल्वे वॅगन यांचा वापर करून वस्तूंची वाहतूक करणे.
- तापमान নিরীक्षण उपकरणे: संपूर्ण प्रक्रियेत तापमानावर लक्ष ठेवणे आणि नोंद करणे.
- लसीकरण: लस उत्पादनापासून ते लसीकरण केंद्रांपर्यंत विशिष्ट तापमानावर जतन करणे आवश्यक आहे.
- अन्न आणि पेये: फळे, भाज्या, मांस, दुग्धजन्य पदार्थ आणि सीफूड (Seafood) यांना खराब होण्यापासून वाचवण्यासाठी शीत साखळी आवश्यक आहे.
- औषधनिर्माण: अनेक औषधे आणि वैद्यकीय उत्पादने प्रभावी राहण्यासाठी विशिष्ट तापमानावर साठवणे आवश्यक आहे.
- नाशवंत वस्तूंचे शेल्फ लाइफ (shelf life) वाढवते.
- वस्तूंची गुणवत्ता आणि सुरक्षितता सुनिश्चित करते.
- अन्न आणि औषधांचा अपव्यय कमी करते.
- नवीन बाजारपेठांमध्ये प्रवेश मिळण्यास मदत करते.
शीत साखळी नाशवंत वस्तूंच्या व्यवस्थापनासाठी एक महत्त्वपूर्ण प्रणाली आहे, जी वस्तूंची गुणवत्ता, सुरक्षितता आणि उपलब्धता सुनिश्चित करते.
'मन आजारी पडणे' म्हणजे मानसिक आरोग्य बिघडणे. जेव्हा आपल्या भावना, विचार आणि वर्तन यांमध्ये नकारात्मक बदल होतात आणि ते आपल्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करतात, तेव्हा आपण म्हणतो की मन आजारी आहे.
मन आजारी पडण्याची काही सामान्य लक्षणे:
- सतत उदास वाटणे किंवा निराश होणे.
- कोणत्याही गोष्टीत रस न वाटणे.
- झोप न येणे किंवा जास्त झोप येणे.
- वजन कमी होणे किंवा वाढणे.
- थकवा जाणवणे.
- एकाग्रता कमी होणे.
- मरणाची किंवा आत्महत्येची विचार येणे.
- चिंता आणि भीती वाटणे.
- सामाजिक संबंधांपासून दूर राहणे.
- राग येणे किंवा चिडचिड होणे.
मन आजारी पडण्याची कारणे:
- आनुवंशिकता
- जीवनातील ताणतणाव
- शारीरिक आजार
- मेंदूला झालेली दुखापत
- मादक पदार्थांचे सेवन
जर तुम्हाला असे वाटत असेल की तुमचे मन आजारी आहे, तर कृपया डॉक्टरांचा किंवा मानसोपचार तज्ञांचा सल्ला घ्या.
अधिक माहितीसाठी:
- मानसिक आजार: कारणे, लक्षणे आणि उपचार (https://www.myupchar.com/healthy-living/mental-health/mental-disorders-causes-symptoms-and-treatment)
- तणाव कमी करण्यासाठी सोपे उपाय (https://www.onlymyhealth.com/health-slideshow/easy-ways-to-reduce-stress-1379414744)