नमस्कार, कुटुंब नियोजन करायचे आहे आणि त्यासाठी तुम्ही काही ठोस उपायांची माहिती मागत आहात, हे जाणून आनंद वाटला. ऑपरेशन किंवा कॉपर टी न वापरता गर्भनिरोधनाचे काही पर्याय खालीलप्रमाणे आहेत:

• इंजेक्शन (Intramuscular Contraceptive Injection): तुम्ही इंजेक्शनबद्दल ऐकले आहे, ते इंट्रामस्क्युलर कॉन्ट्रासेप्टिव्ह इंजेक्शन (Intramuscular Contraceptive Injection) असू शकते. हे इंजेक्शन मांडीमध्ये किंवा बाहूमध्ये दिले जाते. हे इंजेक्शन प्रोजेस्टेरॉन (progesterone) नावाच्या हार्मोनवर आधारित आहे.
  
  1. हे इंजेक्शन घेतल्यानंतर तुम्हाला ५ वर्षांसाठी दुसरे बाळ नको असल्यास, दर ३ महिन्यांनी डॉक्टरांकडून इंजेक्शन घ्यावे लागते.
  2. हे इंजेक्शन नियमितपणे घेतल्यास गर्भधारणेची शक्यता खूप कमी होते.
  3. इंजेक्शन बंद केल्यानंतर गर्भधारणा होण्याची शक्यता असते, पण काही महिलांना थोडा वेळ लागू शकतो.


• गर्भनिरोधक गोळ्या (Birth Control Pills): गर्भनिरोधक गोळ्यांमध्ये हार्मोन्स असतात, ज्यामुळे ओव्हुलेशन (ovulation) थांबते.
  
  1. नियम: या गोळ्या दररोज ठराविक वेळेवर घ्याव्या लागतात.
  2. फायदे: पाळी नियमित होते आणि काहीवेळा मासिक पाळीतील वेदना कमी होतात.
  3. तोटे: गोळ्या नियमित घ्याव्या लागतात, त्यामुळे विसरल्यास गर्भधारणेची शक्यता वाढते.


• त्वचेखालील इम्प्लांट (Subdermal Implants): हे एक लहान प्लास्टिक रॉडसारखे उपकरण असते, जे त्वचेखाली डॉक्टर बसवतात.
  
  1. कार्यकाळ: हे ३ ते ५ वर्षांपर्यंत काम करते.
  2. फायदे: हे दीर्घकाळ चालणारे गर्भनिरोधक आहे आणि एकदा बसवल्यानंतर नियमित काळजी घ्यावी लागत नाही.
  3. तोटे: काढताना डॉक्टरांची मदत लागते.


• नैसर्गिक पद्धती (Natural Methods): नैसर्गिक पद्धतींमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
  
  1. कॅलेंडर पद्धत (Calendar Method): तुमच्या मासिक पाळीच्या चक्रावर लक्ष ठेवा आणि त्यानुसार असुरक्षित दिवस टाळा.
  2. बॉडी टेम्परेचर पद्धत (Body Temperature Method): तुमच्या शरीराचे तापमान नियमितपणे तपासा. ओव्हुलेशनच्या वेळी तापमान थोडे वाढते, त्यामुळे ते दिवस टाळा.
  3. सर्वाइकल म्यूकस पद्धत (Cervical Mucus Method): तुमच्या गर्भाशयाच्या ग्रीवेतून स्त्रावणाऱ्या द्रवाचे निरीक्षण करा. ओव्हुलेशनच्या वेळी स्त्राव बदलतो, त्यामुळे असुरक्षित दिवस ओळखता येतात.

टीप: कोणताही उपाय करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. ते तुमच्या आरोग्यानुसार योग्य उपाय निवडायला मदत करतील.