करंट (विद्युत प्रवाह):

करंट म्हणजे विद्युत शुल्क (electric charge) वाहून नेणाऱ्या कणांचा प्रवाह होय. हे कण इलेक्ट्रॉन, आयन (ions) किंवा इतर शुल्क असलेले कण असू शकतात.

व्याख्या:

विद्युत परिपथामध्ये (electrical circuit) इलेक्ट्रॉनच्या प्रवाहामुळे निर्माण होणाऱ्या विद्युत प्रभाराला करंट म्हणतात.

करंटची दिशा:

* पारंपरिकरित्या, करंटची दिशा धन (+) टोकाकडून ऋण (-) टोकाकडे मानली जाते. * परंतु, प्रत्यक्षात इलेक्ट्रॉन ऋण (-) टोकाकडून धन (+) टोकाकडे प्रवाहित होतात.

करंटचे एकक:

* करंट मोजण्याचे एकक अँपिअर (Ampere) आहे, ज्याला 'A' या अक्षराने दर्शविले जाते.

करंटचे प्रकार:

मुख्यतः करंटचे दोन प्रकार आहेत:

1. डायरेक्ट करंट (Direct Current - DC): हा करंट एकाच दिशेने वाहतो. याचे व्होल्टेज आणि दिशा स्थिर राहतात. बॅटरी (battery) किंवा सौर ऊर्जेतून (solar energy) मिळणारा करंट DC असतो.
2. अल्टरनेटिंग करंट (Alternating Current - AC): हा करंट ठराविक वेळेनंतर आपली दिशा बदलतो. भारतातील घरांमध्ये वापरला जाणारा विद्युत पुरवठा AC असतो.

महत्व:

विद्युत उपकरणे चालवण्यासाठी करंट आवश्यक आहे. यामुळे प्रकाश, उष्णता आणि ऊर्जा निर्माण होते, ज्यामुळे आपले जीवन सुकर होते.

अधिक माहितीसाठी:

• खान अकादमी (इंग्रजी)
• इलेक्ट्रिकल4यू (इंग्रजी)