गोकुळातील या गौळणी या पुराणातील श्रुती होत्या, सर्व देव हे गोपाळ होते आणि ऋषी मुनी हे पशु - पक्षी, वृक्ष - वल्ली होते. या सर्वांनी भगवान कृष्णा बरोबरच पृथ्वीवर अवतार धारण केला होता.

"तुका म्हणे धन्य त्यांचा व्यभिचार, साधिलें अपार निजसुख",

या शेवटच्या ओळी आहेत. त्या अभंगाच्या सुरवातीच्या ओळी काही अशा प्रकारे आहेत.

हरिअंगसंगे हरिरुप झाल्या । बोलो विसरल्या तया सुखा ||

व्याभिचारभावे भोगिले अनंता । वर्तोनि असता घराचारी ||

सकळा चोरोनि हरि जया चित्ती । धन्य त्या नांदती तयामध्ये ||

उणे पुरे त्यांचे पडो नेदी कांही । राखे सर्वाठायी देव तया ।।

न कळे लाघव ब्रह्मादिकां माव । भक्तिभावे देव केला तैसा ||

तुका म्हणे त्यांचा धन्य व्याभिचार । साधिले अपार निजसुख ||

सदर अभंगाचा व्यवस्थित विवेचन केल्यास, सर्व गौळणी या कृष्णाच्या भक्तीरसात मध्ये एवढ्या डूबून गेल्या आहेत, की त्यांचे स्वतः चे काही अस्तित्व राहिले नाही. काया, वाचा, मने त्या भगवान श्रीकृष्णार्पण झालेल्या आहेत. त्यामुळे त्यांना भले - बरे, चांगले - वाईट असे काही कळत नाही. त्यांनी श्रीकृष्ण भक्तीचा जो अनुभव घेतला आहे, त्यामध्ये सर्व करता - धरता पृथ्वीचा पालन कर्ता तो एक जग्गजीवन आहे.

जे काय घडत आहे, ते फक्त भगवान श्रीकृष्णाच्या लीला मुळेच होत आहे, आणि तो सर्वव्यापी असल्याने प्रत्येक गोष्ट तोच करून घेत आहे. त्याच्या शिवाय वाऱ्याचे पान पण हलत नाही, त्यामुळे आम्ही जे काय करतो, ते प्रेम आणि भक्ती म्हणून करीत आहे. सर्व ब्रह्मामंडातील हालचाली त्याच्या मुळे होतात. आमच्या कडुन काही जरी घडले तर ती त्याची मर्जी आहे. याच संदर्भ देऊन संत जगद्गुरू तुकाराम महाराज सांगत आहे की व्यभिचार झाला तरी त्यातून कुठलेही कुकर्म न घडता, त्यातून पण आत्मिक सुख आणि स्वानंद मिळणार आहे.

अभंगाचा अर्थ:

तात्पर्य: