पूर्वी घरात आजीबाई मुलीला, सुनेला नातवंडांची दृष्ट काढायला शिकवायच्या. आजी हे एक अजब व्यक्तिमत्व होतं. तिच्याकडे एक बटवा असे. ज्याला “आजीबाईचा बटवा” म्हणत. त्यात ज्येष्टीमध, वेखंड, सुंठीपासून अनेक औषधं असतं. लहानसहान गोष्टींसाठी प्राथमिक उपचार आजीबाई करत. आजीबाईंची ती पिढी आता वैकुंठात पोहोचलेय. आत्ताच्या आज्यांना नातवंडांपेक्षा टिव्ही सिरियलमध्ये जास्त रस. असो.

दृष्ट लागणे म्हणजे नेमके काय? तर आपल्याकडे असे मानले जाते की, लहान मुलांवर आजूबाजूच्या परिस्थितीचा आणि व्यक्तीचा लगेच परिणाम होतो. आजूबाजूला वावरणार्‍याला प्रत्येक माणसाची वृत्ती चांगली असते असे नव्हे. काही व्यक्तींना त्या मुलाच्या घराण्याबद्दल असूया असते, काहींना त्या मुलाच्या आई-वडिलांबद्दल असूया असते. ही अनेक कारणांमुळे असू शकते. जेव्हा हे मूल त्या व्यक्तीच्या संपर्कात येतं, तेव्हा त्या मुलाला पाहताच, ही असूया, द्वेष त्या व्यक्तीच्या मनात उफाळून येतो आणि त्या मुलाकडे विषतुल्य दृष्टीने बघितले जाते, ज्याचा परिणाम त्या मुलावर होतो. याला दृष्ट लागणे असे म्हणतात.

काही वेळा घरात काही वास्तुदोष असतील, तर त्याचा परिणाम त्या मुलावर होतो. त्या घरात पूर्वी कुणाची हत्या झाली असेल, किंवा पूर्वीच्या एकत्र कुटुंबपद्धतीत एखाद्या निपुत्रिक विधवेला इस्टेटीसाठी छळ करून हाकलून दिलेले असेल, तर अशा व्यक्तींचे शाप त्या घराला असतात. अशा घरातल्या मुलांना कुठलेही आरोग्याचे वा अन्य कारण नसतांनाही, ती लहान मुले रात्री अस्वस्थ होऊन रडायला लागतात. हा प्रकार शनिवार, अमावास्या, अष्टमी या दिवशी जास्त होतो.

तसेच मुलाला जन्मत: राहु, शनी, केतु यापैकी ग्रहांची महादशा असेल किंवा शनिची साडेसाती असेल तरीसुद्धा अशा दशांमध्ये वा साडेसातीत त्याच्यावर असल्या लोकांच्या नजरेचा लगेच परिणाम होतो. मूल वेगळं वागायला लागतं, रात्री अपरात्री झोपेतून उठून रडायला लागतं, दिवसभर छान खेळणारी मुलं दिवेलागणीच्या वेळेस रडायला लागतात, काही मुलांना अनामिक भीती वाटायला लागते. काही विशिष्ठ व्यक्ती समोर आल्या की मुले रडायला लागतात, घाबरतात.

अशा वेळेस सर्वप्रथम पेडिएट्रिशिअनकडे मुलाला घेऊन जावं आणि त्याची तपासणी करावी. काही वेळा जंत झाल्यामुळे मूल रडतं असतं, त्याच्या पोटात दुखत असतं पण त्याला नीट सांगता येत नाही. काही वेळा इतर काही शारीरिक त्रास असतील, कॉन्स्टिपेशन असेल तरीसुद्धा मूल रडतं. त्यामुळे सर्वप्रथम शारीरिक पातळीवर त्याला काही त्रास नाही हे बघणे अत्यंत आवश्यक आहे.

अनेकवेळा शारीरिक त्रास काही नसतो. डॉक्टर तपासतात. सीबीसी, इएसआर करायला सांगतात, कधी एसजीओटी, एसजीपीटी करून लिव्हरचा त्रास नाही ना हे पहिले जाते. पण सर्व चाचण्या निगेटिव्ह आल्या तरी मूल रात्री रडायचं थांबत नाही.

अशा वेळेस त्या मुलाची दृष्ट जरूर काढावी. तसेच मुलाला काहीही होत नसेल तरीही त्याची दृष्ट काढावी. ती कशी हे सांगतो.

जन्मल्यापासून सहा महिन्यांपर्यंत रोज संध्याकाळी दिवेलागणीला फूल आणि पाणी यांनी दृष्ट काढावी. उजव्या हातात एक फूल आणि डाव्या हातात अर्धे भरलेले पाण्याचे भांडे सात वेळा मुलाच्या समोरून उजवीकडून गोलाकार डावीकडे न्यावे व सात फेरे पूर्ण करावेत. ते करत असतांना खालील मंत्र म्हणावा;-

“दृष्ट मिष्ट, आल्यागेल्याची, नात्या-गोत्याची, भूताखेताची, पापी चांडाळाची, वेताळ-काताळाची, काळ्या माणसाची, गोर्‍या माणसाची, स्त्री पुरूषाची, घरातल्याची, दारातल्याची, पारोशा केराची… दृष्ट दूर होवो..

असे म्हणून ते फूल आणि भांड्यातले पाणी घराबाहेर नेऊन टाकून द्यावे. आणि खालील मंत्र बाळाला मांडीवर घेऊन म्हणावा.

वासुदेवो जगन्नाथ पूतना तर्जनो हरि:

रक्षतु त्वरितोबालं मुंच मुंच कुमारकम्‌

सहा महिने पूर्ण झाल्यावर दर शनिवारी आणि अष्टमी, पौर्णिमा व अमावास्येला मीठ मोहरीने दृष्ट काढावी. त्यासाठी मंत्र वरीलप्रमाणेच आहे. फक्त दोन्ही हातात मीठ मोहरी घेऊन सात वेळा मुलावरून उतरवून जमीनीवर बोटे मोडावीत.

तसेच दृष्ट काढण्यापूर्वी साधारण पाच मिनिटे लोखंडाची डाव जी फोडणीसाठी वापरतात, ती गॅसवर गरम करत ठेवावी. दृष्ट काढेपर्यंत ती पूर्ण तापेल या हिशोबाने. दृष्ट काढल्यावर मीठ मोहरी त्या तापलेल्या लोखंडाच्या डावेत टाकावी. ते टाकल्यावर गॅसजवळ उभे राहू नये. मोहोरी तडतडते. डोळ्यात जायची शक्यता असते. त्यामुळे ते टाकून लगेच गॅस पासून दूर व्हावे. पाच मिनिटांनी ते जळल्यावर गॅस बंद करावा. थंड झाल्यावर त्याचा अंगारा मुलाच्या कपाळाला लावावा.