1 उत्तर
1
answers
भारतीय संविधानातील रोजगार हक्कांच्या तरतुदी काय आहेत?
0
Answer link
भारतीय संविधानात रोजगारासंबंधी काही मूलभूत अधिकार आणि तरतुदी आहेत, ज्या नागरिकांचे हित सुनिश्चित करतात.
1. समान संधी (Equal Opportunity):
- कलम 16: हे कलम सरकारी नोकऱ्यांमध्ये सर्व नागरिकांना समान संधी देते. कोणत्याही नागरिकासोबत धर्म, जात, लिंग, वंश, जन्मस्थान किंवा निवासस्थान या आधारावर भेदभाव केला जाणार नाही.
2. जीवित आणि व्यक्तिगत स्वातंत्र्य (Right to Life and Personal Liberty):
- कलम 21: या कलमानुसार, प्रत्येक व्यक्तीला सन्मानाने जगण्याचा अधिकार आहे. याचा अर्थ असा आहे की, सरकार नागरिकांसाठी उपजीविकेची साधने उपलब्ध करून देईल आणि त्यांच्या रोजगाराची काळजी घेईल.
3. राज्य धोरणांची मार्गदर्शक तत्त्वे (Directive Principles of State Policy):
- कलम 39 (a): राज्याने असे धोरण तयार करावे की प्रत्येक नागरिकाला उपजीविकेचे पुरेसे साधन उपलब्ध होईल.
- कलम 41: राज्याने आपल्या आर्थिक क्षमतेनुसार नागरिकांसाठी काम, शिक्षण आणि बेकारी, वृद्धत्व, आजारपण, आणि अपंगत्व यांसारख्या परिस्थितीत सार्वजनिक मदत पुरवण्याची तरतूद करावी.
- कलम 43: राज्याने कर्मचाऱ्यांसाठी योग्य वेतन, चांगले काम करण्याची परिस्थिती आणि सामाजिक व सांस्कृतिक संधी सुनिश्चित कराव्यात.
4. सक्तीचे काम करण्यास मनाई (Prohibition of Forced Labour):
- कलम 23: या कलमानुसार, कोणत्याही व्यक्तीला सक्तीने काम करण्यास भाग पाडले जाणार नाही. वेठबिगारी किंवा सक्तीने काम करून घेणे हे कायद्याने गुन्हा आहे.
हे सर्व अधिकार आणि तरतुदी भारतीय नागरिकांसाठी रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देतात आणि त्यांचे संरक्षण करतात.
अधिक माहितीसाठी:
- भारतीय संविधान: https://legislative.gov.in/constitution-of-india