मूलभूत हक्कांमध्ये समाविष्ट आहेत:

समानताचा हक्क (कलम 14-16)

अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याचा हक्क (कलम 19)

धार्मिक स्वातंत्र्याचा हक्क (कलम 25-28)

शांततापूर्ण जमावाचा हक्क (कलम 19)

सभा करण्याचा हक्क (कलम 19)

अटक आणि ताब्यात घेण्याच्या विरूद्ध संरक्षणाचा हक्क (कलम 21-22)

शोषणापासून संरक्षणाचा हक्क (कलम 23-24)

शैक्षणिक हक्क (कलम 29-30)

मूलभूत हक्क हे सर्व भारतीय नागरिकांना लागू आहेत, परंतु काही परिस्थितीत सरकार त्यांच्यावर काही निर्बंध घालू शकते. उदाहरणार्थ, सरकार राष्ट्रीय सुरक्षा किंवा सार्वजनिक हिताच्या कारणास्तव मूलभूत हक्कांवर निर्बंध घालू शकते.

मूलभूत हक्क हे भारतीय नागरिकांचे महत्त्वाचे हक्क आहेत. ते भारतीय लोकशाही आणि कायद्याचे राज्य यांचे संरक्षण करतात. मूलभूत हक्कांमुळे भारतीय नागरिकांना त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाच्या विकासासाठी आणि त्यांच्या जीवनात सुख समृद्धी मिळवण्यासाठी आवश्यक वातावरण निर्माण होते.

भारतीय राज्यघटनेतील मूलभूत हक्क नागरिकांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. हे हक्क व्यक्तीच्या जीवनाचा आणि विकासाचा आधार आहेत. भारतीय राज्यघटनेच्या भाग ३ मध्ये कलम १२ ते ३५ मध्ये मूलभूत हक्कांचे वर्णन आहे. हे हक्क खालीलप्रमाणे आहेत:

हे मूलभूत हक्क भारतीय नागरिकांच्या जीवनात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.

अधिक माहितीसाठी, आपण भारतीय संविधानाची मूळ प्रत (https://legislative.gov.in/constitution-of-india) पाहू शकता.