प्राचीन काळातील इतिहासलेखन म्हणजे भूतकाळातील घटना, व्यक्ती आणि संस्कृती यांचा अभ्यास करून त्यांचे लेखन करणे होय. हे लेखन मौखिक परंपरेतून, शिलालेखातून, ताम्रपटातून, नाण्यांवरून, स्मारकांवरून आणि जुन्या कागदपत्रांवरून केलेल्या नोंदींवर आधारित होते.

प्राचीन इतिहास लेखनाची काही वैशिष्ट्ये:

• पुराणांवर आधारलेले: प्राचीन इतिहासलेखन हे बऱ्याचदा पुराणांवर आधारित होते. त्यामध्ये देवांच्या कथा, पौराणिक कथा, आणि दंतकथा यांचा समावेश असे.
• राजेशाही इतिहास: अनेकदा राजे आणि त्यांच्या वंशावळी, त्यांनी केलेले युद्ध आणि त्यांची साम्राज्ये यावर अधिक लक्ष केंद्रित केले जाई.
• धार्मिक दृष्टिकोन: इतिहासाकडे बघण्याचा दृष्टिकोन धार्मिक होता. घटनांचे स्पष्टीकरण देताना देव आणि दैवी शक्तींचा प्रभाव मानला जाई.
• अतिशयोक्ती: बऱ्याच वेळा घटनांचे वर्णन करताना अतिशयोक्ती वापरली जाई. त्यामुळे इतिहासातील तथ्य आणि कल्पना यांमध्ये फरक करणे कठीण होते.

उदाहरण:

• महाभारत आणि रामायण: हे प्राचीन भारतातील महत्त्वाचे ग्रंथ आहेत, जे त्या काळातील सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक जीवनावर प्रकाश टाकतात.
• शिलालेख आणि ताम्रपट: प्राचीन राजांनी कोरलेले शिलालेख आणि ताम्रपट त्यांच्या कारकिर्दीची माहिती देतात.

प्राचीन इतिहासलेखन हे इतिहासाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. त्यातून आपल्याला त्यावेळच्या समाजाची, संस्कृतीची आणि राजवटीची माहिती मिळते.