काळा पैसा
प्राचीन काळातील इतिहासलेखन म्हणजे भूतकाळातील घटना, व्यक्ती आणि संस्कृती यांचा अभ्यास करून त्यांचे लेखन करणे होय. हे लेखन मौखिक परंपरेतून, शिलालेखातून, ताम्रपटातून, नाण्यांवरून, स्मारकांवरून आणि जुन्या कागदपत्रांवरून केलेल्या नोंदींवर आधारित होते.
प्राचीन इतिहास लेखनाची काही वैशिष्ट्ये:
- पुराणांवर आधारलेले: प्राचीन इतिहासलेखन हे बऱ्याचदा पुराणांवर आधारित होते. त्यामध्ये देवांच्या कथा, पौराणिक कथा, आणि दंतकथा यांचा समावेश असे.
- राजेशाही इतिहास: अनेकदा राजे आणि त्यांच्या वंशावळी, त्यांनी केलेले युद्ध आणि त्यांची साम्राज्ये यावर अधिक लक्ष केंद्रित केले जाई.
- धार्मिक दृष्टिकोन: इतिहासाकडे बघण्याचा दृष्टिकोन धार्मिक होता. घटनांचे स्पष्टीकरण देताना देव आणि दैवी शक्तींचा प्रभाव मानला जाई.
- अतिशयोक्ती: बऱ्याच वेळा घटनांचे वर्णन करताना अतिशयोक्ती वापरली जाई. त्यामुळे इतिहासातील तथ्य आणि कल्पना यांमध्ये फरक करणे कठीण होते.
उदाहरण:
- महाभारत आणि रामायण: हे प्राचीन भारतातील महत्त्वाचे ग्रंथ आहेत, जे त्या काळातील सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक जीवनावर प्रकाश टाकतात.
- शिलालेख आणि ताम्रपट: प्राचीन राजांनी कोरलेले शिलालेख आणि ताम्रपट त्यांच्या कारकिर्दीची माहिती देतात.
प्राचीन इतिहासलेखन हे इतिहासाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. त्यातून आपल्याला त्यावेळच्या समाजाची, संस्कृतीची आणि राजवटीची माहिती मिळते.
पर्जन्यकाळ म्हणजे पावसाळ्याचा काळ.
पर्जन्यकाळाची माहिती:
- पर्जन्यकाळात भरपूर पाऊस पडतो.
- नद्या, तलाव आणि धरणे पाण्याने भरतात.
- शेतजमिनीमध्ये पाणी मुरते आणि भूजल पातळी वाढते.
- झाडे आणि वनस्पतींना नवसंजीवनी मिळते.
- हा काळ शेतीसाठी अत्यंत महत्त्वाचा असतो.
भारतात, पर्जन्यकाळ साधारणतः जून ते सप्टेंबर या महिन्यांमध्ये असतो. या काळात नैऋत्येकडून येणारे मान्सून वारे (Monsoon winds) देशात पाऊस घेऊन येतात.
पर्जन्यमानावर परिणाम करणारे घटक:
- समुद्रापासूनचे अंतर
- पर्वतांची उंची आणि दिशा
- वाऱ्यांचे मार्ग
स्वातंत्र्योत्तर काळातील (१९४७ नंतरच्या) भारतातील काही प्रमुख घटना खालीलप्रमाणे आहेत:
- १९४७: भारताची फाळणी आणि पाकिस्तानची निर्मिती.
- १९४८: महात्मा गांधींची हत्या.
- १९५०: भारताचे संविधान लागू झाले आणि भारत एक प्रजासत्ताक बनला.
- १९५१: पहिली पंचवार्षिक योजना सुरू झाली.
- १९६२: चीन-भारत युद्ध.
- १९६५: भारत-पाकिस्तान युद्ध.
- १९६६: ताश्कंद करार.
- १९६९: १४ प्रमुख बँकांचे राष्ट्रीयीकरण.
- १९७१: भारत-पाकिस्तान युद्ध, बांग्लादेशाची निर्मिती.
- १९७४: भारताने पहिली अणुचाचणी केली.
- १९७५: आणीबाणी लागू झाली.
- १९७७: आणीबाणी समाप्त झाली.
- १९८४: ऑपरेशन ब्लू स्टार, इंदिरा गांधींची हत्या.
- १९९१: आर्थिक उदारीकरण सुरू झाले.
- १९९८: दुसरी अणुचाचणी.
- १९९९: कारगिल युद्ध.
- २००२: गुजरात दंगे.
- २००८: मुंबई दहशतवादी हल्ला.
- २०१४:planning commission बरखास्त करून निती आयोगची स्थापना.
- २०१६: नोटबंदी.
- २०१९: जम्मू आणि काश्मीर राज्याचे विभाजन, कलम ३७० रद्द.
या काही प्रमुख घटना आहेत, ज्यांनी भारताच्या इतिहासाला आणि भविष्याला आकार दिला.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता: