2 उत्तरे
2
answers
मला आंबा लागवड करायची आहे, माहिती द्या?
4
Answer link
आंबा लागवड
पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी एप्रिल-मे महिन्यांत आंबा लागवड करताना 10 x 10 मीटर अंतरावर 1 x 1 x 1 मीटर आकाराचे खड्डे खणून ते चांगली माती आणि तीन घमेली शेणखत आणि दोन किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट याच्या मिश्रणाने भरून ठेवावेत. आंब्याच्या हापूस, केसर, रत्ना, सुवर्णा, साईसुगंध या जाती लागवडीसाठी निवडाव्यात. पावसाळा सुरू होताच चांगल्या जातीची कलमे सरकारमान्य किंवा शासकीय, कृषी विद्यापीठाच्या रोपवाटिकेतून आणून लागवड पूर्ण करावी. लागवड करताना कलमांची पिशवी अलगद कापून, मातीच्या हुंडीसह खड्ड्याच्या मध्यभागी लावावे. लागवड करताना कलमांचा जोड जमिनीवर राहील याची काळजी घ्यावी. कलमांना काठीचा आधार द्यावा. हापूस जातीची लागवड करायची असल्यास परागीकरण व उत्पादनाच्या वाढीसाठी 10 ते 15 टक्के झाडे केसर, रत्ना, सिंधू किंवा गोवामानकूर या जातीची कलमे बागेत लावावीत.
पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी एप्रिल-मे महिन्यांत आंबा लागवड करताना 10 x 10 मीटर अंतरावर 1 x 1 x 1 मीटर आकाराचे खड्डे खणून ते चांगली माती आणि तीन घमेली शेणखत आणि दोन किलो सिंगल सुपर फॉस्फेट याच्या मिश्रणाने भरून ठेवावेत. आंब्याच्या हापूस, केसर, रत्ना, सुवर्णा, साईसुगंध या जाती लागवडीसाठी निवडाव्यात. पावसाळा सुरू होताच चांगल्या जातीची कलमे सरकारमान्य किंवा शासकीय, कृषी विद्यापीठाच्या रोपवाटिकेतून आणून लागवड पूर्ण करावी. लागवड करताना कलमांची पिशवी अलगद कापून, मातीच्या हुंडीसह खड्ड्याच्या मध्यभागी लावावे. लागवड करताना कलमांचा जोड जमिनीवर राहील याची काळजी घ्यावी. कलमांना काठीचा आधार द्यावा. हापूस जातीची लागवड करायची असल्यास परागीकरण व उत्पादनाच्या वाढीसाठी 10 ते 15 टक्के झाडे केसर, रत्ना, सिंधू किंवा गोवामानकूर या जातीची कलमे बागेत लावावीत.
0
Answer link
आंबा लागवड (Mango Cultivation)
आंब्याची लागवड एक फायदेशीर कृषी व्यवसाय आहे. योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापन असल्यास, आंबा लागवड आपल्याला चांगले उत्पन्न मिळवून देऊ शकते. खाली आंब्याची लागवड कशी करावी याबद्दल काही माहिती दिली आहे:
-
1. हवामान आणि जमीन (Climate and Soil):
- आंब्याच्या लागवडीसाठी उष्ण आणि दमट हवामान चांगले असते.
- 20°C ते 35°C तापमान आंब्यासाठी योग्य आहे.
- पाण्याचा निचरा होणारी जमीन आवश्यक आहे, कारण साचलेल्या पाण्यामुळे मुळे सडण्याची शक्यता असते.
- जमिनीचा सामू (pH) 6.0 ते 7.5 च्या दरम्यान असावा.
-
2. आंब्याच्या जाती (Mango Varieties):
- हापूस (Alphonso): चवीला उत्कृष्ट आणि निर्यातक्षम जात.
- केसर (Kesar): गुजरातमध्ये मोठ्या प्रमाणावर लागवड, गोड चव आणि आकर्षक रंग.
- लंगडा (Langda): उत्तर भारतात प्रसिद्ध, हिरवा रंग आणि विशिष्ट चव.
- दशहरी (Dashehari): उत्तर प्रदेशात मोठ्या प्रमाणावर लागवड, गोड आणि रसाळ.
- रायवळ (Local varieties): स्थानिक पातळीवर उपलब्ध आणि विशिष्ट चवीसाठी प्रसिद्ध.
-
3. लागवडीची तयारी (Preparation for Planting):
- खड्डे तयार करणे: मे-जून महिन्यात 1 x 1 x 1 मीटर आकाराचे खड्डे तयार करावेत.
- खड्डे भरणे: खड्ड्यांमध्ये शेणखत, माती आणि आवश्यक रासायनिक खते (उदा. सुपरफॉस्फेट) यांचे मिश्रण टाकावे.
-
4. लागवड (Planting):
- कलम केलेल्या रोपांची निवड करावी, त्यामुळे फळ लवकर लागतात आणि झाड निरोगी राहते.
- रोपे साधारणतः जुलै-ऑगस्ट महिन्यात लावावीत, ज्यामुळे त्यांना पावसाळ्याचा फायदा होतो.
- दोन रोपांमध्ये 8 ते 10 मीटर अंतर ठेवावे.
-
5. पाणी व्यवस्थापन (Water Management):
- झाडांना नियमित पाणी देणे आवश्यक आहे, विशेषतः फळ लागण्याच्या काळात पाण्याची कमतरता भासू नये.
- ठिबक सिंचन (drip irrigation) पद्धतीचा वापर करणे फायदेशीर ठरते.
-
6. खत व्यवस्थापन (Fertilizer Management):
- झाडांना नियमित खत देणे आवश्यक आहे. शेणखत, कंपोस्ट खत आणि रासायनिक खतांचा योग्य प्रमाणात वापर करावा.
- पहिल्या वर्षी युरिया, सुपरफॉस्फेट आणि पोटॅश ही खते द्यावीत.
-
7. रोग आणि कीड नियंत्रण (Disease and Pest Control):
- आंब्याच्या झाडांवर विविध रोग आणि किडींचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो, त्यामुळे नियमितपणे निरीक्षण करणे गरजेचे आहे.
- Millibug (पिठ्या ढेकूण): या किडीच्या नियंत्रणासाठी डायमेथोएट (Dimethoate) किंवा ऍसिफेट (Acephate) यांचा वापर करावा.
- Fruit fly (फळमाशी): फळमाशीच्या नियंत्रणासाठी मिथील युजेनॉल (Methyl Eugenol) सापळ्यांचा वापर करावा.
- Powdery mildew (भुक्या रोग): या रोगाच्या नियंत्रणासाठी पाण्यात मिसळणारे गंधक (Wettable Sulphur) किंवा ट्रायडेमॉर्फ (Tridemorph) यांचा वापर करावा.
-
8. छाटणी (Pruning):
- झाडाची नियमित छाटणी करणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे झाडाला योग्य आकार मिळतो आणि फळधारणा सुधारते.
- सुक्या फांद्या आणि रोगट भाग काढून टाकावे.
-
9. फळ काढणी (Harvesting):
- आंबे पूर्णपणे पिकल्यावर काढावेत.
- साधारणतः लागवडीनंतर 3-4 वर्षांनी फळे यायला सुरुवात होते.
टीप:
कोणतीही लागवड करण्यापूर्वी स्थानिक कृषी विभागाचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
अधिक माहितीसाठी:
- राष्ट्रीय फलोत्पादन मंडळ https://www.nhb.gov.in/
- कृषी विभाग, महाराष्ट्र शासन https://krishi.maharashtra.gov.in/