1. मध (Honey): मधामध्ये नैसर्गिकरित्या खोकला कमी करण्याचे गुणधर्म असतात. 2 वर्षांपेक्षा मोठ्या मुलांना एक चमचा मध दिवसातून दोन वेळा दिल्यास आराम मिळतो.

2. आले (Ginger): आल्यामध्ये अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात. आल्याचा रस diluted स्वरूपात दिल्यास कफ कमी होतो आणि खोकल्यापासून आराम मिळतो.

3. वाफ (Steam): मुलाला वाफ दिल्याने छातीतील कफ पातळ होतो आणि श्वास घ्यायला सोपे जाते. यासाठी ह्युमिडिफायरचा (Humidifier) वापर करू शकता किंवा गरम पाण्याच्या टबमध्ये मुलासोबत बसून वाफ घेऊ शकता.

4. मीठाच्या पाण्याचे (Saline water) ड्रॉप्स: नाकात मीठाच्या पाण्याचे ड्रॉप्स टाकल्याने नाक मोकळे होते आणि श्वास घ्यायला सोपे जाते.

5. पुरेसा आराम (Rest): मुलाला पुरेसा आराम मिळणे आवश्यक आहे. झोप आणि विश्रांतीमुळे शरीर लवकर बरे होते.

6. भरपूर पाणी (Hydration): मुलाला दिवसभर पुरेसे पाणी आणि पातळ पदार्थ द्या. यामुळे कफ पातळ होऊन बाहेर पडायला मदत होते.

डॉक्टरांचा सल्ला: कृपया लक्षात ठेवा की हे उपाय केवळ प्राथमिक आराम देण्यासाठी आहेत. जर खोकला गंभीर असेल किंवा 3-4 दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकून राहिला, तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

टीप: 1 वर्षापेक्षा कमी वयाच्या मुलांना मध देऊ नये.