2 उत्तरे
2 answers

भौतिक म्हणजे काय?

4
भौतिकशास्त्र ही नैसर्गिक शास्त्रांपैकी एक फार पुरातन शाखा आहे. यामध्ये पदार्थविज्ञान, गतिशास्त्र, ध्वनिशास्त्र, उपयोजित गणित, विद्युत-चुंबकशास्त्र, अणुभौतिकी, कणशास्त्र, ऊर्जाशास्त्र, अंतराळ विज्ञान, वातावरणशास्त्र या व अशा इतर उपशाखांचा समावेश होतो. ढोबळमानाने, हे नैसर्गिक घटनांमधील कार्यकारणभाव शोधणारे शास्त्र आहे असे म्हणता येईल. यासाठी प्रामुख्याने पदार्थावरील (यात पदार्थाचे अविभाज्य घटक असणारे अणु-रेणु व मूलकण देखील समाविष्ट आहेत) बल व कार्य यांचा अभ्यास केला जातो. तसेच त्यामुळे होणारी हालचाल, मिळणारी ऊर्जा व गती, तसेच या सर्वांचा आजुबाजुच्या परिस्थितीशी असणारा संबंध देखील अभ्यासला जातो. 



भौतिकशास्त्राच्या अभ्यासकक्षेतील विषयांशी संबंधित काही दृश्ये

पुरातन असणारी ही ज्ञानशाखा खगोलशास्त्राच्या त्यातील समावेशामुळे कदाचित सर्वात प्राचीन ठरते. भौतिकशास्त्राचे मानवी प्रगती (विशेषतः गेल्या दोन शतकांमधील) वृद्धिंगत करण्यामागील योगदान वादातीत व एकमेवाद्वितीय आहे. भौतिकशास्त्र हा एक विज्ञानाचा प्रकार आहे. 

सुमारे दोन सहस्र वर्षे भौतिकशास्त्र हे रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र व गणित अशा इतर शास्त्रशाखांच्या बरोबरीने तत्त्वज्ञानाचा भाग समजले जात असे. परंतु सोळाव्या शतकात प्रारंभ झालेल्या वैज्ञानिक क्रांतीमुळे या सर्व शाखांना समर्पकपणे त्यांच्या हक्काचे स्वतंत्र अस्तित्व मिळाले. भौतिकशास्त्र तरीही इतर शास्त्रशाखांच्या कक्षांमध्ये आपले कार्यक्षेत्र विस्तारित करते, उदाहरणार्थ जीवभौतिकशास्त्र (इंग्रजी: biophysics) किंवा पुंजरसायनशास्त्र (इंग्रजी: quantum chemistry). अशा आंतरशाखीय संशोधनक्षेत्रांमुळे सर्वच शास्त्रशाखांच्या कक्षा आता ठळक न राहता विरळ झाल्या आहेत. भौतिकशास्त्रातील नवीन संकल्पना बरेचदा इतर शास्त्रशाखांमधील मूलभूत तत्त्वे समजण्यास मदत करतात.
मूलभूत संकल्पनांवर आधारित असणार्‍या नवीन तंत्रशाखा वाढवण्यास भौतिकशास्त्राचे मोठे योगदान आहे. विद्युतचुंबकीय क्षेत्राच्या अभ्यासातूनच पुढे दूरचित्रवाणी, घरगुती वापराची विद्युत उपकरणे, संगणक, भ्रमणध्वनी (मोबाईल फोन) या तंत्रशाखा विकसित झाल्या व मानवी जीवन अक्षरशः नाट्यमयरीत्या उजळून निघाले. उष्मागतिकीप्रगत होण्याने औद्योगिक क्रांतीचा पाया रचला गेला. यामिकी व गतिशास्त्र (इंग्रजी: mechanics and dynamics) यातील प्रश्न सोडविण्याच्या प्रयत्‍नांमुळे उपयोजित गणित व कलन यांचा विकास प्रेरित झाला.
उत्तर लिहिले · 3/9/2018
कर्म · 13485
0

भौतिकशास्त्र हे বিজ্ঞानाचे एक असे क्षेत्र आहे जे पदार्थ, ऊर्जा आणि त्यांच्यातील परस्परसंबंधांचा अभ्यास करते.

भौतिकशास्त्र आपल्याला निसर्गाचे नियम समजून घेण्यास मदत करते. हे लहान कणांपासून ते आकाशगंगांपर्यंत प्रत्येक गोष्टीचे विश्लेषण करते.

भौतिकशास्त्रात अनेक उपक्षेत्रे आहेत, जसे की:

  • यांत्रिकी (Mechanics): वस्तूंची गती आणि त्यावर कार्य करणारे बल यांचा अभ्यास.
  • विद्युत चुंबकत्व (Electromagnetism): विद्युत आणि चुंबकीय क्षेत्रांचा अभ्यास.
  • ऊष्मगतिकी (Thermodynamics): उष्णता आणि ऊर्जा रूपांतरणांचा अभ्यास.
  • क्वांटम यांत्रिकी (Quantum Mechanics): अणू आणि उप-अणू स्तरावरील जगाचा अभ्यास.
  • सापेक्षता सिद्धांत (Relativity): वेळ, अवकाश आणि गुरुत्वाकर्षणाचा अभ्यास.

भौतिकशास्त्रज्ञांनी लावलेले शोध अनेक तंत्रज्ञानांच्या विकासासाठी महत्त्वाचे ठरले आहेत.

उत्तर लिहिले · 19/3/2025
कर्म · 1020

Related Questions

खरी प्रतिमा कोणत्या प्रकारच्या आरश्यात दिसते?
दूध कशामुळे बनते?
अतिनील किरणांना बघून डास आकर्षित होतात का?
केवळ प्रात्यक्षिकाचा प्रयोग?
केशिकत्व म्हणजे काय?
जैवतांत्रज्ञानाचा इजतहास स्पष्ट करा?
हायड्रंट म्हणजे काय?