1 उत्तर
1
answers
झाडाचे/लाकडी वस्तूचे वय मोजण्यासाठी कोणती पद्धत वापरतात?
0
Answer link
झाडाचे किंवा लाकडी वस्तूचे वय मोजण्यासाठी अनेक पद्धती वापरल्या जातात, त्यापैकी काही प्रमुख पद्धती खालीलप्रमाणे आहेत:
1. वार्षिक वलय (Annual Rings):
- झाडाच्या खोडात दरवर्षी एक नवीन वलय तयार होते. हे वलय झाडाच्या वाढीनुसार तयार होते.
- या वलयांची संख्या मोजून झाडाचे वय काढता येते. रुंद वलय म्हणजे वाढ चांगली झाली आणि अरुंद वलय म्हणजे वाढ कमी झाली, हे समजते.
2. कार्बन डेटिंग (Carbon Dating):
- लाकडी वस्तू किती जुनी आहे हे तपासण्यासाठी कार्बन-14 चा वापर केला जातो.
- कार्बन-14 एक रेडियोधर्मी कार्बनचा प्रकार आहे, जो कालांतराने कमी होतो. वस्तूतील कार्बन-14 चे प्रमाण मोजून तिची निर्मिती किती वर्षांपूर्वी झाली हे ठरवता येते.
3. डेंड्रोक्रोनोलॉजी (Dendrochronology):
- या पद्धतीत झाडांच्या वलयांचा अभ्यास केला जातो. विशिष्ट प्रदेशातील झाडांच्या वलयांचा नमुना तयार केला जातो आणि त्या आधारावर लाकडी वस्तूचे वय ठरवले जाते.
4. पोटॅशियम-आर्गन डेटिंग (Potassium-Argon Dating):
- ही पद्धत फार जुन्या लाकडी वस्तू किंवा जीवाश्म (fossils) यांच्या अभ्यासासाठी वापरली जाते.
- पोटॅशियम-40 आर्गन-40 मध्ये रूपांतरित होते, त्यामुळे या दोन घटकांचे प्रमाण बघून वस्तूचे वय ठरवले जाते.
5. थर्मोल्युमिनेसेन्स डेटिंग (Thermoluminescence Dating):
- ज्या वस्तू उच्च तापमानाला तापवल्या जातात, त्यांचे वय या पद्धतीने ठरवता येते.
- तापवलेल्या वस्तूतील इलेक्ट्रॉन प्रकाशाच्या रूपात ऊर्जा उत्सर्जित करतात, ज्यावरून वस्तू किती जुनी आहे हे कळते.
या विविध पद्धतींच्या साहाय्याने झाडांचे आणि लाकडी वस्तूंचे वय अचूकपणे मोजता येते.