शिक्षण शेती नोकरी

हॉर्टिकल्चर म्हणजे काय, त्याचा स्कोप आणि महत्त्व काय आहे?

2 उत्तरे
2 answers

हॉर्टिकल्चर म्हणजे काय, त्याचा स्कोप आणि महत्त्व काय आहे?

2

जर तुमची आवड सायन्स, आर्ट्स आणि ऍग्रीकल्चर ह्या क्षेत्रात असेल तर तुमच्या साठी होर्टीकल्चर हे क्षेत्र चांगले आहे

काय आहे नक्की होर्टीकल्चर ?
हॉर्टिकल्चर एग्रिकल्चर ची एक शाखा आहे. ह्यामध्ये फुलझाडे, फळझाडे ,फुले ,फळे ,शेती, धान्य ह्या गोष्टींचा अभ्यासक्रम असतो. हॉर्टिकल्चर मध्ये फिजिक्स, कैमेस्ट्री, जियोलॉजी आणि बायोलॉजी ह्या विषयांचा सुद्धा अभ्यासक्रम असतो.

प्रवेश प्रक्रिया

हॉर्टिकल्चरचा अभ्यास करण्यासाठी साइंस मधून 12वीं करून अंडरग्रेजुएट कोर्स मध्ये ऍडमिशन घेऊ शकतो. विद्यार्थ्यांसाठी  हॉर्टिकल्चरचा अभ्यास करण्यासाठी इंडियन काउंसिल फॉर एग्रिकल्चरल रिसर्च एंट्रेंस परीक्षा पास करावी लागते. त्यानंतर ह्या कोर्स मध्ये ऍडमिशन मिळतेै, ह्याचा कालावधी तीन किंवा चार साल वर्षाचा असतो. ग्रेजुएशन करून झाल्यावर तुम्ही ह्या क्षेत्रात  मास्टर डिग्री पण घेऊ शकता.

हॉर्टिकल्चर चे प्रमुख कोर्सेस

बीटेक इन हॉर्टिकल्चर
बीएससी इन हॉर्टिकल्चर
एमएससी इन हॉर्टिकल्चर
बीएससी इन एग्रिकल्चर

नोकरी क्षेत्र

कृषि केंद्र, राज्य लोक सेवा आयोग, प्राइवेट फूड सेक्टर, एजुकेशन ह्या क्षेत्रामध्ये नोकरी मिळू शकते.ह्या विभागात तुम्ही हॉर्टिकल्चर स्पेशलिस्ट, फ्रूट-वेजीटेबल इंस्पेक्टर, प्रोफेसर, रीडर, कृषि वैज्ञानिक, कृषि अधिकारी, तांत्रिक अधिकारी, फळ आणि भाज्या निरीक्षक च्या स्वरूपात काम करू शकता.
उत्तर लिहिले · 9/10/2017
कर्म · 20545
0
हॉर्टिकल्चर (Horticulture) म्हणजे উদ্যানবিদ্যা. यात फळे, भाज्या, फुले आणि शोभेची झाडे यांच्या लागवडीचा आणि अभ्यासाचा समावेश होतो. हॉर्टिकल्चरचा स्कोप (Scope):
  • उत्पादन (Production): फळे, भाज्या आणि फुलझाडे यांचे व्यावसायिक उत्पादन घेणे.
  • मार्केटिंग (Marketing): उत्पादनांची विक्री आणि वितरण करणे.
  • प्रक्रिया उद्योग (Processing Industry): फळे आणि भाज्यांवर प्रक्रिया करून त्यांची टिकवण क्षमता वाढवणे.
  • लँडस्केपिंग (Landscaping): बागा आणि उद्याने डिझाइन करणे आणि त्यांची देखभाल करणे.
  • रोपवाटिका (Nursery): रोपे तयार करणे आणि त्यांची विक्री करणे.
  • संशोधन (Research): नवीन वाण विकसित करणे आणि उत्पादन तंत्रज्ञान सुधारणे.
हॉर्टिकल्चरचे महत्त्व (Importance):
  1. आर्थिक महत्त्व (Economic Importance):

    • हॉर्टिकल्चरमुळे शेतकऱ्यांना जास्त नफा मिळतो, कारण फळे आणि भाज्यांची किंमत धान्यापेक्षा जास्त असते.
    • या क्षेत्रात प्रक्रिया उद्योग, मार्केटिंग आणि निर्यात यांसारख्या संधी उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे रोजगार वाढतो.

  2. आहार आणि पोषण (Diet and Nutrition):

    • फळे आणि भाज्यांमध्ये जीवनसत्त्वे आणि खनिजे भरपूर प्रमाणात असतात, ज्यामुळे ते आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहेत.
    • हॉर्टिकल्चरमुळे लोकांच्या आहारात विविधता येते आणि कुपोषण कमी होते.

  3. पर्यावरण (Environment):

    • झाडे हवा शुद्ध ठेवतात आणि प्रदूषण कमी करतात.
    • हॉर्टिकल्चरमुळे जमिनीची धूप कमी होते आणि नैसर्गिक वातावरण टिकून राहते.

  4. सामाजिक महत्त्व (Social Importance):

    • उद्याने आणि बागा शहरांमध्ये हिरवळ निर्माण करतात, ज्यामुळे लोकांचे जीवनमान सुधारते.
    • हॉर्टिकल्चर लोकांना निसर्गाच्या जवळ आणते, ज्यामुळे मानसिक शांती मिळते.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील वेबसाइट्सला भेट देऊ शकता: * राष्ट्रीय बागवानी बोर्ड (National Horticulture Board): nhb.gov.in * कृषी विभाग, महाराष्ट्र शासन: krishi.maharashtra.gov.in
उत्तर लिहिले · 16/3/2025
कर्म · 880

Related Questions

करिअर/ नोकरी बदलण्यासाठी योग्य वेळ कोणती?
B.com झाल्यावर कोणती नोकरी करता येते?
धावजी पाटील यांच्याबद्दल माहिती?
कामगाराच्या भूमिकेत निर्माण होणारे ताणतणाव थोडक्यात स्पष्ट करा?
मी थर्मल पॉवर हाऊस येथे कर्मचारी म्हणून आहे. माझा ड्यूटीवर मृत्यू झाला तर माझ्या कुटुंबाला काय मदत मिळेल?
ऑनलाईन पार्ट टाइम जॉब कसे करायचे? त्याबद्दल माहिती द्या.
जिल्हा पोलीस प्रमुख असे व्हावेसे का वाटते? एका वाक्यात उत्तर.