बागायत म्हणजे फळझाडे, भाजीपाला, ফুলझाडे आणि इतर वनस्पतींची योजनाबद्ध पद्धतीने लागवड करणे. या प्रकारच्या शेतीत, जमिनीचा वापर अधिक कार्यक्षमतेने केला जातो आणि नियमितपणे पाणीपुरवठा, खत व्यवस्थापन आणि इतर आवश्यक निगा राखली जाते.

बागायती शेतीचे फायदे:

• उत्पादन वाढ: योग्य व्यवस्थापनामुळे प्रति हेक्टर उत्पादन वाढते.
• आर्थिक लाभ: फळे आणि भाज्यांची विक्री करून शेतकरी अधिक नफा मिळवू शकतात.
• रोजगार निर्मिती: बागायती शेतीमध्ये लागवड, निगा आणि काढणीसाठी अधिक मनुष्यबळाची आवश्यकता असते, ज्यामुळे रोजगार संधी निर्माण होतात.
• पर्यावरणाचे संवर्धन: योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापनामुळे जमिनीची धूप कमी होते आणि जैवविविधता टिकून राहते.

महाराष्ट्रामध्ये बागायती पिके:

• फळझाडे: आंबा, केळी, द्राक्षे, संत्री, मोसंबी, डाळिंब
• भाजीपाला: टोमॅटो, वांगी, मिरची, कांदा, बटाटा, कोबी, फुलकोबी
• फुलझाडे: गुलाब, मोगरा, निशिगंध, जरबेरा

सरकारी योजना:

महाराष्ट्र सरकार बागायती शेतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध योजना राबवते, जसे की राष्ट्रीय कृषी विकास योजना (RKVY), महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना (MGNREGA) आणि फलोत्पादन विकास अभियान. या योजनांच्या अंतर्गत शेतकऱ्यांना आर्थिक सहाय्य, प्रशिक्षण आणि तांत्रिक मार्गदर्शन दिले जाते.

अधिक माहितीसाठी:

• कृषी विभाग, महाराष्ट्र शासन
• महा Farmer