इन्फॉर्मेशन सिस्टिमचे भाग स्पष्ट करा?
माहिती प्रणाली (Information System) अनेक भागांनी बनलेली असते, जे एकत्रितपणे काम करून माहिती तयार करतात आणि तिचे व्यवस्थापन करतात. मुख्य भाग खालीलप्रमाणे:
- Hardware (हार्डवेअर):
हार्डवेअर म्हणजे माहिती प्रणालीमध्ये वापरले जाणारे भौतिक उपकरणे. यात संगणक, सर्व्हर, प्रिंटर, मॉनिटर आणि नेटवर्क उपकरणे इत्यादींचा समावेश होतो. हे उपकरणे डेटा साठवण्यासाठी, प्रक्रिया करण्यासाठी आणि आउटपुट देण्यासाठी वापरले जातात.
- Software (सॉफ्टवेअर):
सॉफ्टवेअर म्हणजे प्रोग्राम्स आणि ॲप्लिकेशन्स जे हार्डवेअरला कसे काम करायचे हे सांगतात. यात ऑपरेटिंग सिस्टीम, डेटाबेस मॅनेजमेंट सिस्टीम (DBMS), ॲप्लिकेशन सॉफ्टवेअर आणि इतर युटिलिटीज समाविष्ट असतात. सॉफ्टवेअर डेटा इनपुट, प्रोसेस आणि आऊटपुट करण्यास मदत करते.
- Data (डेटा):
डेटा म्हणजे कच्ची माहिती, आकडे आणि तथ्ये. हे टेक्स्ट, आकडे, प्रतिमा किंवा व्हिडिओ स्वरूपात असू शकते. डेटा माहिती प्रणालीमध्ये साठवला जातो आणि आवश्यकतेनुसार वापरला जातो.
- People (लोक):
लोक माहिती प्रणालीचे सर्वात महत्वाचे भाग आहेत. ते प्रणाली वापरतात, व्यवस्थापित करतात आणि तिची देखभाल करतात. यामध्ये डेटा एंट्री करणारे, प्रोग्रामर, सिस्टम विश्लेषक आणि अंतिम वापरकर्त्यांचा समावेश होतो.
- Procedures (प्रक्रिया):
प्रक्रिया म्हणजे माहिती प्रणाली वापरण्यासाठी आणि व्यवस्थापित करण्यासाठीच्या नियमांचे आणि निर्देशांचे संच. यात डेटा कसा प्रविष्ट करायचा, प्रक्रिया करायचा आणि साठवायचा यासाठीच्याStep-by-step सूचनांचा समावेश असतो.
- Network (नेटवर्क):
नेटवर्कमुळे माहिती प्रणालीतील उपकरणे आणि वापरकर्ते एकमेकांशी संवाद साधू शकतात. यात लोकल एरिया नेटवर्क (LAN), वाइड एरिया नेटवर्क (WAN) आणि इंटरनेटचा समावेश होतो.