सामाजिक-सांस्कृतिक इतिहास लेखन पद्धत ही इतिहासाच्या अभ्यासाची एक शाखा आहे. यात समाज, संस्कृती, आणि लोकांच्या जीवनातील विविध पैलूंचा अभ्यास केला जातो. खाली सामाजिक-सांस्कृतिक इतिहास लेखन पद्धतीची माहिती दिली आहे:
सामाजिक-सांस्कृतिक इतिहास लेखन पद्धत:
1. समाजाचा अभ्यास:

• तत्कालीन समाज रचना, सामाजिक संबंध, आणि सामाजिक वर्गीकरण यांचा अभ्यास करणे.
• जात, वर्ग, लिंग, आणि वंश यांसारख्या सामाजिक श्रेणींचा अभ्यास करणे.

2. संस्कृतीचा अभ्यास:

• कला, साहित्य, संगीत, नृत्य, नाटक, आणि सिनेमा यांसारख्या सांस्कृतिक अभिव्यक्तींचा अभ्यास करणे.
• भाषा, धर्म, तत्त्वज्ञान, आणि विचारधारा यांचा अभ्यास करणे.
• खाद्यसंस्कृती, वस्त्र, आभूषणे, आणि राहणीमान यांचा अभ्यास करणे.

3. लोकांच्या जीवनाचा अभ्यास:

• सामान्य लोकांचे जीवन, त्यांचे अनुभव, आणि त्यांच्या श्रद्धा यांचा अभ्यास करणे.
• शेतकरी, कामगार, सैनिक, व्यापारी, आणि स्त्रिया यांसारख्या विविध सामाजिक गटांचा अभ्यास करणे.

4. ऐतिहासिक बदलांचा अभ्यास:

• सामाजिक आणि सांस्कृतिक बदलांची प्रक्रिया आणि कारणे यांचा अभ्यास करणे.
• आधुनिकीकरण, शहरीकरण, आणि जागतिकीकरण यांसारख्या बदलांचा समाजावर आणि संस्कृतीवर होणारा परिणाम अभ्यासणे.

5. आंतरशाखीय दृष्टिकोन:

• इतिहास, समाजशास्त्र, मानववंशशास्त्र, साहित्य, कला, आणि तत्त्वज्ञान यांसारख्या विविध शाखांमधील ज्ञानाचा उपयोग करणे.

6. मौखिक इतिहास:

• ज्या घटनां लिखित स्वरूपात उपलब्ध नाहीत, त्या मौखिक परंपरेच्या आधारावर अभ्यासल्या जातात.

उदाहरण:

• मराठा साम्राज्याचा सामाजिक आणि सांस्कृतिक इतिहास.
• दलित चळवळीचा सामाजिक आणि सांस्कृतिक इतिहास.
• महाराष्ट्रातील नाट्य चळवळीचा सामाजिक आणि सांस्कृतिक इतिहास.

संदर्भ:

1. विकिपीडिया - सामाजिक इतिहास https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%87%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8