चिपको आंदोलन हे एक पर्यावरण संरक्षण आंदोलन होते. या आंदोलनात, गावकऱ्यांनी झाडे वाचवण्यासाठी त्यांना मिठी मारली होती. हे आंदोलन 1973 मध्ये उत्तराखंडमधील चमोली जिल्ह्यात सुरू झाले. सुंदरलाल बहुगुणा, गौरा देवी, चंडी प्रसाद भट्ट आणि इतर कार्यकर्त्यांनी या आंदोलनात महत्त्वाची भूमिका बजावली.

चिपको आंदोलनाची कारणे:

• वनांची बेसुमार तोड: व्यावसायिक कारणांसाठी जंगलं मोठ्या प्रमाणात तोडली जात होती, ज्यामुळे पर्यावरणाचा ऱ्हास होत होता.
• गावकऱ्यांचे हक्क: स्थानिक लोकांना त्यांच्या उपजीविकेसाठी जंगलांवर अवलंबून राहावे लागत होते, पण त्यांना वनांमधून संसाधने मिळवण्यास मज्जाव करण्यात आला.

चिपको आंदोलनाचे परिणाम:

• वन संरक्षण: या आंदोलनामुळे लोकांना पर्यावरण संरक्षणाचे महत्त्व समजले.
• धोरणात्मक बदल: सरकारने वन व्यवस्थापनात बदल केले आणि स्थानिक समुदायांना सहभागी करून घेतले.

चिपको आंदोलन हे भारतातील एक महत्त्वाचे पर्यावरणीय आंदोलन ठरले, ज्यामुळे इतर अनेक आंदोलनांना प्रेरणा मिळाली.

अधिक माहितीसाठी:

• Chipko movement: Saving Himalayan forests
• Chipko movement | Indian history