‘पण लक्षात कोण घेतो!’ ही ह.ना. आपटे (हरि नारायण आपटे) यांनी लिहिलेली एक प्रसिद्ध मराठी कादंबरी आहे. या कादंबरीचे स्वरूप खालीलप्रमाणे आहे:

1. सामाजिक आणि कौटुंबिक चित्रण:

   ही कादंबरी एका विशिष्ट कालखंडातील समाजाचे आणि कुटुंबांचे चित्रण करते. त्यावेळची सामाजिक परिस्थिती, चालीरीती, रूढी, आणि लोकांचे विचार कसे होते, हे यात दिसते.

2. नायिकाप्रधान:

   या कादंबरीची नायिका यमुना (किंवा 'यमू') आहे. तिच्या जीवनातील घटना, तिचे दुःख, तिची सहनशीलता आणि तिची विचारसरणी यांवर आधारित ही कथा आहे. त्यामुळे ही कादंबरी नायिकाप्रधान आहे.

3. वास्तववादी:

   या कादंबरीत घटना आणि पात्रांचे वर्णन अतिशय नैसर्गिक आणि वास्तविक वाटते. त्यामुळे वाचकाला ते काल्पनिक न वाटता आपल्या आसपासचेच वाटते.

4. भाषाशैली:

   आपटे यांनी वापरलेली भाषाशैली सोपी आहे, जी वाचकाला आकर्षित करते. त्यांनी जुन्या मराठी शब्दांचा आणि वाक्यरचनांचा वापर केला आहे, जो त्या काळाला साजेसा आहे.

5. संदेश:

   या कादंबरीतून लेखकाने समाजाला एक महत्त्वाचा संदेश देण्याचा प्रयत्न केला आहे. स्त्रियांच्या जीवनातील अडचणी, त्यांचे दुःख आणि समाजातील त्यांचे स्थान यावर प्रकाश टाकला आहे.

‘पण लक्षात कोण घेतो!’ ही त्या काळातील समाजाचा आरसा आहे, जी वाचकांना विचार करायला लावते.