पंडित वाङ्मय म्हणजे मध्ययुगीन मराठी साहित्याचा एक प्रकार. हे साहित्य साधारणपणे १६५० ते १८५० या काळात निर्माण झाले. पंडित कवींनी संस्कृत भाषेचा आणि साहित्याचा अभ्यास करून, त्या ज्ञानाचा उपयोग मराठी भाषेत काव्य रचना करण्यासाठी केला. त्यामुळे या वाङ्मयाला 'पंडित वाङ्मय' असे नाव मिळाले.

पंडित वाङ्मयाची वैशिष्ट्ये:

• संस्कृत भाषेचा प्रभाव: पंडित कवींनी आपल्या रचनांमध्ये संस्कृत शब्दांचा, वाक्यरचनांचा आणि अलंकारांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला.
• पुराणांवर आधारित: बहुतेक पंडित कवींनी रामायण, महाभारत, भागवत यांसारख्या पुराणांतील कथांवर आधारित काव्ये लिहिली.
• अलंकार आणि छंद: पंडित वाङ्मयात विविध प्रकारचे अलंकार (उपमा, उत्प्रेक्षा, रूपक) आणि छंद (वृत्त) वापरले गेले.
• शैली: पंडित कवींची लेखनशैली क्लिष्ट आणि विद्वत्तापूर्ण होती.
• उदाहरण: मोरोपंत, वामन पंडित, रघुनाथ पंडित हे काही प्रमुख पंडित कवी आहेत. त्यांनी अनेक काव्य रचना केल्या, ज्यात भगवतगीतेवर आधारित 'ज्ञानेश्वरी' (मोरोपंतकृत) आणि 'यथार्थदीपिका' (वामन पंडितकृत) विशेष उल्लेखनीय आहेत.

पंडित वाङ्मयामुळे मराठी भाषेला समृद्ध शब्दसंपदा आणि विविध काव्य प्रकार मिळाले.