पुस्तपालन (Bookkeeping) हे हिशोब ठेवण्याचे एक महत्त्वाचे अंग आहे. पुस्तपालनाची काही प्रमुख तत्त्वे खालीलप्रमाणे आहेत:

1. वस्तुनिष्ठता (Objectivity): प्रत्येक नोंदीला वस्तुनिष्ठ पुराव्याची आवश्यकता असते. उदाहरणार्थ, खरेदी पावती किंवा बँकेचे स्टेटमेंट.
2. सातत्य (Consistency): पुस्तपालन करताना वापरली जाणारी पद्धत सातत्याने वापरली जावी. पद्धती वारंवार बदलल्यास आर्थिक अहवालांची तुलना करणे कठीण होते.
3. जतनशीलता (Conservatism): संभाव्य तोटा त्वरित नोंदवावा, पण संभाव्य नफा तोपर्यंत नोंदवू नये जोपर्यंत तो निश्चित होत नाही.
4. महत्व (Materiality): फक्त महत्त्वाच्या नोंदी ठेवाव्यात. ज्या नोंदींचा व्यवसायावर मोठा परिणाम होतो, त्या नोंदींना अधिक महत्त्व द्यावे.
5. वेळेनुसार नोंद (Accrual Basis): कोणताही व्यवहार घडल्याबरोबर त्याची नोंद त्याच वेळी करावी, मग तो व्यवहार रोखीत झाला असो वा क्रेडिटवर.
6. द्वि-नोंद प्रणाली (Double-Entry System): प्रत्येक आर्थिक व्यवहाराचे दोन पैलू असतात - एक डेबिट (Debit) आणि दुसरे क्रेडिट (Credit). त्यामुळे प्रत्येक व्यवहाराची नोंद दोन खात्यांमध्ये (accounts) झाली पाहिजे.
7. हिशोबाचा कालावधी (Accounting Period): पुस्तपालन एका विशिष्ट कालावधीसाठी केले जाते, जसे की महिना, तिमाही किंवा वर्ष. यामुळे त्या कालावधीतील आर्थिक स्थिती समजण्यास मदत होते.

हे सर्व नियम आणि तत्त्वे पुस्तपालन अचूक आणि व्यवस्थित ठेवण्यासाठी महत्त्वाचे आहेत.