1 उत्तर
1
answers
नवीन तंत्रज्ञान धोरणाच्या वैशिष्ट्यांचे वर्णन करा? (१० मार्क)
0
Answer link
नवीन तंत्रज्ञान धोरणाची (New Technology Policy) वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे:
* **उद्देश:** या धोरणाचा उद्देश भारताला डिजिटल सशक्त समाज आणि जागतिक ज्ञान अर्थव्यवस्थेकडे नेण्याचा आहे.
* **शिक्षणात बदल:** राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 नुसार, शिक्षण प्रणालीमध्ये 5+3+3+4 ह्या संरचनेचा वापर केला जाईल, ज्यात पूर्व-प्राथमिक ते उच्च माध्यमिक स्तरापर्यंतच्या शिक्षणाचा समावेश असेल.
* **तंत्रज्ञानाचा वापर:** शिक्षण, मूल्यांकन, नियोजन आणि प्रशासनात तंत्रज्ञानाचा प्रभावी वापर करण्यावर भर दिला जाईल. ICT (Information and Communication Technology) चा उपयोग शिक्षण प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी, विशेषत: ग्रामीण भागांमध्ये केला जाईल.
* **नवीन तंत्रज्ञान आणि कौशल्ये:** विद्यार्थ्यांना कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI), मशीन लर्निंग, ब्लॉकचेन आणि इतर आधुनिक तंत्रज्ञानाचे शिक्षण दिले जाईल, ज्यामुळे ते भविष्यकाळात तयार होऊ शकतील.
* **शिक्षण रचना:** नवीन शिक्षण प्रणालीमध्ये 12 वर्षे शालेय शिक्षण असेल, ज्यात 3 वर्षे अंगणवाडी/पूर्व शालेय शिक्षणाचा समावेश असेल.
* **विषय निवड:** विद्यार्थ्यांना कला, वाणिज्य आणि विज्ञान शाखांमधील विषय निवडण्याचे स्वातंत्र्य असेल.
* **मातृभाषेतून शिक्षण:** पाचवीपर्यंतचे शिक्षण शक्यतो मातृभाषेतून देण्यास प्राधान्य दिले जाईल.
* **सर्वांसाठी शिक्षण:** धोरणानुसार, अपंग मुलांसाठी सहाय्यक उपकरणे आणि तंत्रज्ञान-आधारित साधने वापरली जातील, ज्यामुळे त्यांना वर्गात सहजपणे सहभागी होता येईल.
* **गुंतवणूक आणि रोजगार:** माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रात अंदाजे एक लाख कोटींपेक्षा जास्त रुपयांची गुंतवणूक आकर्षित करणे आणि 20,000 रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे हे ध्येय आहे.
* **डिजिटल साक्षरता:** नागरिकांना डिजिटल साक्षर बनविण्यासाठी प्रशिक्षण कार्यक्रम चालवले जातील.
हे धोरण भारताला तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात अग्रेसर बनविण्यासाठी आणि 'आत्मनिर्भर भारत'च्या ध्येयाला पुढे नेण्यासाठी तयार केले गेले आहे.