सर्वनामांचे प्रकार आणि त्यांचे उपयोग:

सर्वनाम म्हणजे वाक्यामध्ये नामाऐवजी वापरला जाणारा शब्द. नामाचा वारंवार होणारा उल्लेख टाळण्यासाठी सर्वनामांचा उपयोग होतो. मराठीमध्ये सर्वनामांचे मुख्य सहा प्रकार आहेत:

1. पुरुषवाचक सर्वनाम:

   बोलणाऱ्याच्या, ऐकणाऱ्याच्या किंवा ज्याच्याबद्दल बोलायचे आहे, अशा व्यक्तींच्या नावाऐवजी वापरले जाणारे सर्वनाम म्हणजे पुरुषवाचक सर्वनाम.

   • उदाहरण: मी, तू, तो, ती, ते, आम्ही, तुम्ही, तो, त्या, ते.
   • उपयोग: "मी शाळेत जातो" ह्या वाक्यात 'मी' हे पुरुषवाचक सर्वनाम आहे.

2. दर्शक सर्वनाम:

   जवळची किंवा दूरची वस्तू दाखवण्यासाठी दर्शक सर्वनाम वापरले जाते.

   • उदाहरण: हा, ही, हे, तो, ती, ते.
   • उपयोग: "हा मुलगा आहे", "ती मुलगी आहे" ह्या वाक्यांमध्ये 'हा' आणि 'ती' दर्शक सर्वनामे आहेत.

3. संबंधवाचक सर्वनाम:

   वाक्यातील दोन भाग जोडण्यासाठी संबंधवाचक सर्वनाम वापरले जाते.

   • उदाहरण: जो, जी, जे, ज्या.
   • उपयोग: "जो अभ्यास करतो तो पास होतो" ह्या वाक्यात 'जो' हे संबंधवाचक सर्वनाम आहे.

4. प्रश्नार्थक सर्वनाम:

   प्रश्न विचारण्यासाठी प्रश्नार्थक सर्वनाम वापरले जाते.

   • उदाहरण: कोण, काय, कोणाला, कोणास.
   • उपयोग: "तू काय करतो आहेस?" ह्या वाक्यात 'काय' हे प्रश्नार्थक सर्वनाम आहे.

5. अनिश्चित सर्वनाम:

   ठोसपणे कोणती व्यक्ती किंवा वस्तू निश्चित नाही, हे दर्शवण्यासाठी अनिश्चित सर्वनाम वापरले जाते.

   • उदाहरण: कोणी, काही, कुणीतरी.
   • उपयोग: "कोणीतरी आले होते" ह्या वाक्यात 'कोणीतरी' हे अनिश्चित सर्वनाम आहे.

6. आत्मवाचक सर्वनाम:

   जेव्हा कर्ता स्वतःबद्दल बोलतो, तेव्हा आत्मवाचक सर्वनाम वापरले जाते.

   • उदाहरण: आपण, स्वतः.
   • उपयोग: "मी स्वतः हे काम केले" ह्या वाक्यात 'स्वतः' हे आत्मवाचक सर्वनाम आहे.

हे सर्वनामांचे प्रकार आणि त्यांचे उपयोग आहेत. व्याकरणामध्ये यांचा योग्य वापर करणे महत्त्वाचे आहे.