सर्वनाम
She या सर्वनामाची रूपे खालीलप्रमाणे:
- Nominative (कर्ता): She (ती)
- Objective (कर्म): Her (तिला)
- Possessive adjective (संबंधवाचक विशेषण): Her (तिचा/तिची/तिचे)
- Possessive pronoun (संबंधवाचक सर्वनाम): Hers (तिची)
- Reflexive pronoun (आत्मवाचक सर्वनाम): Herself (ती स्वतः)
उदाहरण:
- She is a doctor. (ती डॉक्टर आहे.)
- I saw her yesterday. (मी तिला काल पाहिले.)
- This is her book. (हे तिचे पुस्तक आहे.)
- This book is hers. (हे पुस्तक तिचे आहे.)
- She did it herself. (तिने ते स्वतः केले.)
सर्वनामांचे प्रकार आणि त्यांचे उपयोग:
सर्वनाम म्हणजे वाक्यामध्ये नामाऐवजी वापरला जाणारा शब्द. नामाचा वारंवार होणारा उल्लेख टाळण्यासाठी सर्वनामांचा उपयोग होतो. मराठीमध्ये सर्वनामांचे मुख्य सहा प्रकार आहेत:
-
पुरुषवाचक सर्वनाम:
बोलणाऱ्याच्या, ऐकणाऱ्याच्या किंवा ज्याच्याबद्दल बोलायचे आहे, अशा व्यक्तींच्या नावाऐवजी वापरले जाणारे सर्वनाम म्हणजे पुरुषवाचक सर्वनाम.
- उदाहरण: मी, तू, तो, ती, ते, आम्ही, तुम्ही, तो, त्या, ते.
- उपयोग: "मी शाळेत जातो" ह्या वाक्यात 'मी' हे पुरुषवाचक सर्वनाम आहे.
-
दर्शक सर्वनाम:
जवळची किंवा दूरची वस्तू दाखवण्यासाठी दर्शक सर्वनाम वापरले जाते.
- उदाहरण: हा, ही, हे, तो, ती, ते.
- उपयोग: "हा मुलगा आहे", "ती मुलगी आहे" ह्या वाक्यांमध्ये 'हा' आणि 'ती' दर्शक सर्वनामे आहेत.
-
संबंधवाचक सर्वनाम:
वाक्यातील दोन भाग जोडण्यासाठी संबंधवाचक सर्वनाम वापरले जाते.
- उदाहरण: जो, जी, जे, ज्या.
- उपयोग: "जो अभ्यास करतो तो पास होतो" ह्या वाक्यात 'जो' हे संबंधवाचक सर्वनाम आहे.
-
प्रश्नार्थक सर्वनाम:
प्रश्न विचारण्यासाठी प्रश्नार्थक सर्वनाम वापरले जाते.
- उदाहरण: कोण, काय, कोणाला, कोणास.
- उपयोग: "तू काय करतो आहेस?" ह्या वाक्यात 'काय' हे प्रश्नार्थक सर्वनाम आहे.
-
अनिश्चित सर्वनाम:
ठोसपणे कोणती व्यक्ती किंवा वस्तू निश्चित नाही, हे दर्शवण्यासाठी अनिश्चित सर्वनाम वापरले जाते.
- उदाहरण: कोणी, काही, कुणीतरी.
- उपयोग: "कोणीतरी आले होते" ह्या वाक्यात 'कोणीतरी' हे अनिश्चित सर्वनाम आहे.
-
आत्मवाचक सर्वनाम:
जेव्हा कर्ता स्वतःबद्दल बोलतो, तेव्हा आत्मवाचक सर्वनाम वापरले जाते.
- उदाहरण: आपण, स्वतः.
- उपयोग: "मी स्वतः हे काम केले" ह्या वाक्यात 'स्वतः' हे आत्मवाचक सर्वनाम आहे.
हे सर्वनामांचे प्रकार आणि त्यांचे उपयोग आहेत. व्याकरणामध्ये यांचा योग्य वापर करणे महत्त्वाचे आहे.
सर्वनामाचे प्रकार आणि त्याचे उपयोग
सर्वनाम म्हणजे वाक्यामध्ये नामाऐवजी वापरला जाणारा शब्द. यामुळे भाषेला अधिक सोपे आणि आकर्षक बनण्यास मदत होते. सर्वनामांचे मुख्य प्रकार आणि त्यांचे उपयोग खालीलप्रमाणे:
-
पुरुषवाचक सर्वनाम:
-
उपयोग: बोलणाऱ्या व्यक्तीनुसार (पुरुषानुसार) हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण:
- मी, आम्ही (प्रथम पुरुष)
- तू, तुम्ही (द्वितीय पुरुष)
- तो, ती, ते, त्या (तृतीय पुरुष)
-
-
दर्शक सर्वनाम:
-
उपयोग: एखादी वस्तू किंवा व्यक्ती दर्शवण्यासाठी हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण: हा, ही, हे, तो, ती, ते
-
-
संबंधवाचक सर्वनाम:
-
उपयोग: वाक्यांमधील संबंध दर्शवण्यासाठी हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण: जो, जी, जे, ज्या
-
-
प्रश्नार्थक सर्वनाम:
-
उपयोग: प्रश्न विचारण्यासाठी हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण: कोण, काय, कोणाला, कोणास
-
-
अनिश्चित सर्वनाम:
-
उपयोग: जेव्हा कोणती व्यक्ती किंवा वस्तू निश्चित नसते, तेव्हा हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण: कोणी, काही, कुणीतरी
-
-
आत्मवाचक सर्वनाम:
-
उपयोग: कर्ता स्वतःबद्दल बोलत आहे, हे दर्शवण्यासाठी हे सर्वनाम वापरले जाते.
-
उदाहरण: आपण, स्वतः
-
हे सर्वनामाचे मुख्य प्रकार आहेत आणि त्यांचा उपयोग भाषेला अधिक स्पष्ट आणि सोपे बनवण्यासाठी होतो.
सर्वनामाचे प्रकार आणि त्यांचे उपयोग:
सर्वनाम म्हणजे वाक्यामध्ये नामाऐवजी वापरला जाणारा शब्द. नामाचा वारंवार होणारा उल्लेख टाळण्यासाठी सर्वनामाचा उपयोग होतो.
सर्वनामाचे मुख्य प्रकार आणि त्यांची उदाहरणे खालीलप्रमाणे:
-
पुरुषवाचक सर्वनाम:
बोलणाऱ्याच्या, ऐकणाऱ्याच्या किंवा ज्याच्याबद्दल बोलायचे आहे, अशा व्यक्तींच्या नावाऐवजी वापरले जाणारे सर्वनाम.
- उदाहरण: मी, तू, तो, ती, ते, आम्ही, तुम्ही, त्या.
- उपयोग: "मी शाळेत जातो," या वाक्यात 'मी' हे पुरुषवाचक सर्वनाम आहे.
-
दर्शक सर्वनाम:
जवळची किंवा दूरची वस्तू दाखवण्यासाठी वापरले जाणारे सर्वनाम.
- उदाहरण: हा, ही, हे, तो, ती, ते.
- उपयोग: "हा माझा पेन आहे," या वाक्यात 'हा' हे दर्शक सर्वनाम आहे.
-
संबंधवाचक सर्वनाम:
वाक्यातील दोन भाग जोडण्यासाठी वापरले जाणारे सर्वनाम.
- उदाहरण: जो, जी, जे, ज्या.
- उपयोग: "जो अभ्यास करतो तो पास होतो," या वाक्यात 'जो' हे संबंधवाचक सर्वनाम आहे.
-
प्रश्नवाचक सर्वनाम:
प्रश्न विचारण्यासाठी वापरले जाणारे सर्वनाम.
- उदाहरण: कोण, काय, कोणाला, कोणास.
- उपयोग: "तू काय करतो आहेस?" या वाक्यात 'काय' हे प्रश्नवाचक सर्वनाम आहे.
-
अनिश्चित सर्वनाम:
ठोसपणे कोणतीही व्यक्ती किंवा वस्तू न दर्शवणारे सर्वनाम.
- उदाहरण: कोणी, काही, सगळे, सर्व.
- उपयोग: "काही लोक आले होते," या वाक्यात 'काही' हे अनिश्चित सर्वनाम आहे.
-
आत्मवाचक सर्वनाम:
एखाद्या व्यक्तीने स्वतःबद्दल बोलताना वापरलेले सर्वनाम.
- उदाहरण: आपण, स्वतः.
- उपयोग: "मी स्वतः हे काम केले," या वाक्यात 'स्वतः' हे आत्मवाचक सर्वनाम आहे.
हे सर्वनामाचे मुख्य प्रकार आहेत आणि त्यांचा उपयोग भाषेला अधिक सोपी आणि प्रभावी बनवण्यासाठी होतो.