जैवतंत्रज्ञान विज्ञान

जैवतंत्रद्यानात समाविष्ट होणाऱ्या घटकांची माहिती द्या?

1 उत्तर
1 answers

जैवतंत्रद्यानात समाविष्ट होणाऱ्या घटकांची माहिती द्या?

0
जैवतंत्रज्ञान (बायोटेक्नोलॉजी) मध्ये अनेक क्षेत्रांचा समावेश होतो आणि ते विविध घटकांनी बनलेले आहे. काही मुख्य घटक खालीलप्रमाणे:

1. जनुकीय अभियांत्रिकी (Genetic Engineering):

  • DNA मध्ये बदल करणे, नवीन जनुके (genes) तयार करणे किंवा जनुकांचे कार्य सुधारणे.
  • उदाहरण: जनुकीय modified crops (GM crops) जसे की Bt cotton.

2. सूक्ष्मजीवशास्त्र (Microbiology):

  • बॅक्टेरिया, वायरस, फंगस यांसारख्या सूक्ष्मजीवांचा वापर औद्योगिक उत्पादनासाठी करणे.
  • उदाहरण: antibiotics (प्रतिजैविक) आणि vaccines (लसी) तयार करणे.

3. पेशी आणि ऊती संवर्धन (Cell and Tissue Culture):

  • प्रयोगशाळेत पेशी आणि ऊती वाढवणे, ज्यामुळे रोगांचा अभ्यास करणे आणि नवीन उपचार शोधणे सोपे होते.
  • उदाहरण: कृत्रिम त्वचा (artificial skin) तयार करणे.

4. प्रथिने अभियांत्रिकी (Protein Engineering):

  • प्रथिनांची रचना आणि कार्य बदलून त्यांना अधिक उपयोगी बनवणे.
  • उदाहरण: industrial enzymes (औद्योगिक एन्झाईम) तयार करणे.

5. नॅनोबायोटेक्नोलॉजी (Nanobiotechnology):

  • nanoscale tools (नॅनोस्केल साधने) वापरून जैविक प्रणालींमध्ये manipulation (फेरफार) करणे.
  • उदाहरण: targeted drug delivery (ठराविक ठिकाणी औषध पोहोचवणे).

6. बायोइन्फॉर्मेटिक्स (Bioinformatics):

  • जैविक डेटाचे विश्लेषण करण्यासाठी संगणकीय तंत्रांचा वापर करणे.
  • उदाहरण: जनुकीय डेटाबेस तयार करणे.

7. इम्युनोलॉजी (Immunology):

  • रोगप्रतिकारशक्तीचा अभ्यास करणे आणि नवीन रोगप्रतिकारक उपचार विकसित करणे.
  • उदाहरण: monoclonal antibodies (मोनोक्लोनल अँटीबॉडीज) तयार करणे.

8. कृषी जैवतंत्रज्ञान (Agricultural Biotechnology):

  • पिकांची गुणवत्ता वाढवणे, रोगप्रतिकारशक्ती सुधारणे आणि उत्पादन वाढवणे.
  • उदाहरण: genetically modified (GM) crops.

हे जैवतंत्रज्ञानातील काही मुख्य घटक आहेत. यात सतत नवीन संशोधन आणि विकास होत असतात, त्यामुळे हे क्षेत्र सतत बदलत असते.
उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 1440

Related Questions

जैवतांत्रज्ञानाचा इजतहास स्पष्ट करा?
जैवतंत्रज्ञानाचा इतिहास स्पष्ट करा?
जैव तंत्रज्ञानातील घटक स्पष्ट करा?
जैवतंत्रज्ञानाचे समाजावर कोणकोणते परिणाम होत आहेत?
जैव तंत्रज्ञान समाविष्ट होण्याची माहिती कशी मिळेल?
जैव तंत्रज्ञानात सामविष्ट होणारे घटक कोणते आहेत?
जैवतंत्रज्ञानातील घटकांची माहिती कोणती?