1. बंगाल ब्रिटिश इंडिया सोसायटी (Bengal British India Society):

• स्थापना: 1843
• उद्देश: भारतीयांच्या कल्याणासाठी प्रयत्न करणे, राजकीय विचार प्रसारित करणे.

2. ब्रिटिश इंडिया असोसिएशन (British India Association):

• स्थापना: 1851
• उद्देश: सरकारला भारतीयांच्या समस्या व अडचणी निदर्शनास आणून देणे आणि त्यांच्या निवारणासाठी अर्ज करणे.

3. बॉम्बे असोसिएशन (Bombay Association):

• स्थापना: 1852
• उद्देश: राजकीय सुधारणांसाठी सरकारकडे अर्ज पाठवणे आणि लोकांना राजकीय हक्कांसाठी जागरूक करणे.

4. मद्रास नेटिव्ह असोसिएशन (Madras Native Association):

• स्थापना: 1852
• उद्देश: लोकांच्या तक्रारी सरकारपर्यंत पोहोचवणे.

5. ईस्ट इंडिया असोसिएशन (East India Association):

• स्थापना: 1866, लंडन
• उद्देश: दादाभाई नौरोजी यांनी भारतीयांच्या समस्या ब्रिटिशांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी याची स्थापना केली.
• संदर्भ: विकिपीडिया

6. इंडियन लीग (Indian League):

• स्थापना: 1875
• उद्देश: भारतीयांमध्ये राष्ट्रवादाची भावना जागृत करणे आणि राजकीय शिक्षण देणे.

7. इंडियन असोसिएशन (Indian Association):

• स्थापना: 1876
• उद्देश: सुरेंद्रनाथ बॅनर्जी आणि आनंद मोहन बोस यांनी समान राजकीय विचारसरणीच्या लोकांना एकत्र आणून राष्ट्रीय स्तरावर कार्य करण्यासाठी स्थापन केली.
• संदर्भ: विकिपीडिया

8. पुणे सार्वजनिक सभा (Poona Sarvajanik Sabha):

• स्थापना: 1870
• उद्देश: न्यायमूर्ती रानडे आणि associates यांनी स्थापन केली. सरकार आणि जनता यांच्यामध्ये दुवा साधण्याचे काम या संस्थेने केले.
• संदर्भ: विकिपीडिया