हरित क्रांतीचे अनुकूल आणि प्रतिकूल परिणाम खालीलप्रमाणे आहेत: **अनुकूल परिणाम:** * **उत्पादनात वाढ:** हरित क्रांतीमुळे अन्नधान्याच्या उत्पादनात लक्षणीय वाढ झाली. नवीन तंत्रज्ञान, उच्च उत्पादनक्षम बियाणे आणि रासायनिक खतांचा वापर वाढल्यामुळे हे शक्य झाले. * **अन्नसुरक्षा:** देशाला अन्नसुरक्षा प्राप्त झाली. * **शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती सुधारली:** উৎপাদनात वाढ झाल्यामुळे शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती सुधारली. * **रोजगार निर्मिती:** कृषी क्षेत्रात आणि संबंधित उद्योगांमध्ये रोजगार संधी वाढल्या. **प्रतिकूल परिणाम:** * **असमानता:** हरित क्रांतीचा लाभ मोठ्या शेतकऱ्यांना जास्त झाला, तर लहान शेतकरी मागे राहिले. त्यामुळे आर्थिक विषमता वाढली. * **पर्यावरणावर परिणाम:** रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांच्या अतिवापरामुळे जमिनीची सुपीकता कमी झाली आणि प्रदूषण वाढले. * **पाण्याचा अतिवापर:** जास्त पाणी लागणाऱ्या पिकांमुळे भूजल पातळी घटली. * **पारंपरिक पिकांचे नुकसान:** गहू आणि तांदूळ यांसारख्या पिकांवर जास्त लक्ष केंद्रित केल्यामुळे पारंपरिक पिकांचे उत्पादन घटले. * **आरोग्यावर परिणाम:** रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांच्या वापरामुळे मानवी आरोग्यावर दुष्परिणाम झाले.

हरित क्रांतीचे काही प्रतिकूल परिणाम खालीलप्रमाणे आहेत:

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता: