मादी-फुलोरा छदकणिश प्रकारचा असून तो मोठ्या छदांनी वेढलेला असतो. मादी-फुले सहपत्री, लहान व बिनदेठाच्या किंवा देठाच्या लहान फुलोऱ्‍यात (कणिशकात) जोडीने येतात. मादी-फुलोऱ्‍यातील सर्व कणिशके बिनदेठाची असतात. प्रत्येक कणिशकातील दोन्हींपैंकी एक फूल (पुष्पक) वंध्य असून त्यात परिदलक नसतात; ही सर्व कणिशके एका रांगेत असून छदकणिशाच्या जाड दांड्यावर त्यांच्या ८–१६ आणि क्वचित प्रसंगी ३० पर्यंत रांगा असतात आणि त्या सर्वांवर मोठ्या, चिवट व काहीशा चौकोनी छदांचे आवरण असते. प्रत्येक मादी-फुलात एक अंडाशय, त्यावर ४०–५० सेंमी. लांब व मऊ केसासारखा कुक्षिवृंत आणि टोकाला लांब पण दुभागलेली कुक्षी असते. मादी-फुलातील सर्व कुक्षिवृंताचा शेंडीसारखा झुबका छदांच्या आवरणातून बाहेर लोंबत असतो. यालाच मक्याचे ‘रेशीम’ म्हणतात.

नर-फुलोऱ्‍याच्या कणिशकांच्या जोड्यांतील प्रत्येक कणिशकात दोन लहान फुले (पुष्पके, फुलोऱ्‍यातील एक फूल), दोन पुष्पी तुषे (तुष म्हणजे पातळ, परंतु कठीण उपांगासारखे आवरण), दोन बाह्यसहपत्रे, दोन अंत:स्तुषे व तळात दोन-दोन परिदलके असतात. प्रत्येक नर-फुलात तीन पुंकेसर असतात. नर-फुलोऱ्‍यातील परागकण वाऱ्‍यावर पसरत जाऊन अन्य कुक्षींवर पडतात आणि परपरागण घडून येते. मक्याची शुष्क दाणे छदकणिशावर तयार होतात.