लाल-बाल-पाल

लाला लजपतराय, बाळ गंगाधर टिळक आणि विपिनचंद्र पाल

लाला लजपत राय , बाळ गंगाधर टिळक आणि बिपिन चंद्र पाल यांना एकत्रितपणे लाल-बाल-पाल म्हणून ओळखले जात असे . 1905 ते 1981 या काळात भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामात ते उग्र राष्ट्रवादी विचारांचे समर्थक आणि प्रतीक राहिले. ते स्वदेशीच्या बाजूने होते आणि सर्व आयात मालावर बहिष्कार घालण्याचे समर्थक होते. 1905 च्या बंग भांग चळवळीत त्यांनी भाग घेतला . बंगालच्या फाळणीच्या विरोधात लाल-बाल-पाल या त्रिमूर्तीने संपूर्ण भारतभर लोकांना आंदोलन केले. बंगालमध्ये सुरू झालेली धरणे, निदर्शने, संप आणि विदेशी वस्तूंवर बहिष्कार हे देशाच्या इतर भागातही पसरले.

भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याची दिशा बदलणारे तीन नेते .

1907 मध्ये, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अतिरेकी पक्ष आणि मॉडरेट पार्टीमध्ये विभाजन झाले . 1908 मध्ये, टिळकांनी क्रांतिकारक प्रफुल्ल चाकी आणि खुदीराम बोस यांच्या बॉम्ब हल्ल्याचे समर्थन केले , ज्यामुळे त्यांना बर्मा (आताचे म्यानमार ) मंडाले तुरुंगात पाठवण्यात आले. बाळ गंगाधर टिळकांच्या अटकेमुळे, सक्रिय राजकारणातून विपिन चंद्र पाल आणि अरबिंदो घोष यांच्या निवृत्तीमुळे भारतीय स्वातंत्र्यासाठी लढाऊ राष्ट्रवादी चळवळ कमकुवत झाली . अखेर 1928 मध्ये लाला लजपत राय यांचाही इंग्रजांच्या लाठीचार्जमुळे मृत्यू झाला.

लाला लजपत राय, बाळ गंगाधर टिळक आणि बिपिन चंद्र पाल या तिघांना एकत्रितपणे 'लाल-बाल-पाल' म्हणून ओळखले जाते. हे तिघे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील महत्त्वाचे नेते होते. त्यांनी भारतीय राष्ट्रवादाला एक नवी दिशा दिली.

लाला लजपत राय:

• लाला लजपत राय हे पंजाबमधील लोकप्रिय नेते होते. त्यांना 'पंजाब केसरी' म्हणूनही ओळखले जाते.
• त्यांनी शिक्षण आणि पत्रकारितेच्या माध्यमातून जनजागृती केली.
• त्यांनी स्वदेशी चळवळीत सक्रिय सहभाग घेतला.
• सायमन कमिशनच्या विरोधात निदर्शने करताना लाठीचार्जमध्ये ते गंभीर जखमी झाले आणि त्यातच त्यांचा मृत्यू झाला.

बाळ गंगाधर टिळक:

• बाळ गंगाधर टिळक हे महाराष्ट्रातील एक प्रमुख नेते होते. त्यांना 'लोकमान्य' ही पदवी देण्यात आली होती.
• त्यांनी 'स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच' हा नारा दिला.
• त्यांनी 'केसरी' आणि 'मराठा' या वृत्तपत्रांच्या माध्यमातून जनजागृती केली.
• त्यांनी सार्वजनिक गणेशोत्सव आणि शिवजयंती उत्सव सुरू केले.

बिपिन चंद्र पाल:

• बिपिन चंद्र पाल हे बंगालमधील एक प्रभावी नेते होते.
• त्यांनी 'न्यू इंडिया' नावाचे वृत्तपत्र सुरू केले.
• त्यांनी स्वदेशी आणि অসহযোগ चळवळीत सक्रिय सहभाग घेतला.
• त्यांनी जातीय भेदभावाला विरोध केला आणि सामाजिक सुधारणांवर भर दिला.

या तिघांनी भारतीयांना स्वातंत्र्यलढ्यात भाग घेण्यासाठी प्रेरित केले आणि त्यांच्या योगदानाला भारतीय इतिहासात नेहमीच महत्त्वाचे स्थान आहे.

अधिक माहितीसाठी:

• स्वातंत्र्य आंदोलनाचे मुख्य नेता (पंतप्रधान कार्यालय)