शिक्षण
समस्या
समावेशक शिक्षण
समावेशक वर्गात येणाऱ्या समस्यांची यादी करून वर्गवारी करा. समाजातील वेगवेगळ्या समस्यांनी ग्रासलेले, दुर्लक्षित झालेली मुले जर तुमच्या समोर आले आणि एकतर्फी शिक्षण म्हणून समावेशित?
1 उत्तर
1
answers
समावेशक वर्गात येणाऱ्या समस्यांची यादी करून वर्गवारी करा. समाजातील वेगवेगळ्या समस्यांनी ग्रासलेले, दुर्लक्षित झालेली मुले जर तुमच्या समोर आले आणि एकतर्फी शिक्षण म्हणून समावेशित?
0
Answer link
समावेशक वर्गात येणाऱ्या समस्यांची यादी आणि वर्गीकरण खालीलप्रमाणे:
समावेशक वर्गात येणाऱ्या समस्यांचे वर्गीकरण:
- शैक्षणिक समस्या:
- शिकण्यात अडचणी (Learning Disabilities): वाचन, लेखन आणि गणितीय क्रिया
- एकाग्रता नसणे (Attention Deficit Hyperactivity Disorder-ADHD): सततची बेचैनी, लक्ष नसणे, आवेग
- बुद्धी विषयक अक्षमता (Intellectual Disability): आकलन क्षमता कमी असणे
- भाषा आणि संवाद समस्या (Speech and Communication problems): बोलण्यात अडथळा येणे, संवाद साधण्यात अडचणी
- सामाजिक आणि भावनिक समस्या:
- आत्मविश्वास कमी असणे
- सामाजिक संबंध जोडण्यात अडचणी
- एकाकीपणा
- arrassment/त्रास
- भावनिक अस्थिरता
- शारीरिक समस्या:
- दृष्टिदोष
- श्रवणदोष
- हालचाल विषयक समस्या (cerebral palsy)
- दीर्घकालीन आजार
- आर्थिक आणि सामाजिक पार्श्वभूमी:
- गरीबी
- कुटुंबाचा आधार नसणे
- बालपण
- स्थलांतर
समावेशित शिक्षण दृष्टिकोन:
जर तुमच्या समोर समाजातील वेगवेगळ्या समस्यांनी ग्रासलेली, दुर्लक्षित मुले आली, तर एकतर्फी शिक्षण (inclusive education) म्हणून तुम्ही खालील उपाययोजना करू शकता:
- समस्यांची ओळख:
- प्रथम मुलांची समस्या काय आहे हे ओळखा.
- त्यांच्या अडचणी समजून घ्या.
- वैयक्तिक शिक्षण योजना (Individualized Education Plan - IEP):
- प्रत्येक मुलासाठी त्यांच्या गरजेनुसार वैयक्तिक शिक्षण योजना तयार करा.
- त्यांच्या क्षमता आणि कमतरता लक्षात घेऊन उद्दिष्ट्ये निश्चित करा.
- शिक्षण पद्धतीत बदल:
- अध्यापनाच्या पद्धतीत लवचिकता आणा.
- दृश्य आणि श्रवण साधनांचा वापर करा.
- खेळ आणि कृतींवर आधारित शिक्षण द्या.
- सकारात्मक वातावरण:
- मुलांना सुरक्षित आणि सकारात्मक वातावरण द्या.
- त्यांना आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी प्रोत्साहित करा.
- शिक्षकांनी प्रेमळ आणि सहनशील असणे आवश्यक आहे.
- पालकांचा सहभाग:
- पालकांना शिक्षण प्रक्रियेत सहभागी करा.
- त्यांना मुलांच्या प्रगतीबद्दल नियमित माहिती द्या.
- घरी अभ्यास करण्यासाठी मार्गदर्शन करा.
- समुदाय आणि तज्ञांची मदत:
- समुदायातील सदस्य, स्वयंसेवी संस्था आणि तज्ञांची मदत घ्या.
- समुपदेशक (Counselors) आणि विशेष शिक्षकांची (Special Educators) मदत घ्या.
- तंत्रज्ञानाचा वापर:
- शैक्षणिक ॲप्स (educational apps) आणि सॉफ्टवेअरचा वापर करा.
- दृष्टिदोष असलेल्या मुलांसाठी ब्रेल लिपीतील पुस्तके वापरा.
या उपायांमुळे, समाजातील दुर्लक्षित आणि समस्याग्रस्त मुलांना शिक्षण घेणे सोपे जाईल आणि ते अधिक चांगल्या प्रकारे विकास करू शकतील.