साक्षरता प्रसार म्हणजे लोकांना लिहायला आणि वाचायला शिकण्यास मदत करणे. शिक्षण अधिक व्यापक आहे, ज्यात ज्ञान, कौशल्ये आणि मूल्यांचा विकास करणे समाविष्ट आहे. या दोन गोष्टींमध्ये काहीवेळा तणाव निर्माण होऊ शकतो, कारण:

• ध्येयांमध्ये फरक: साक्षरता प्रसाराचा भर मूलभूत वाचन आणि लेखन कौशल्यांवर असतो, तर शिक्षणाचे ध्येय अधिक व्यापक असते.
• संसाधनांचे वाटप: मर्यादित संसाधने असल्यास, साक्षरता प्रसार आणि शिक्षण यांमध्ये विभागणी करताना तणाव निर्माण होऊ शकतो.
• शिक्षणाची गुणवत्ता: साक्षरतेवर अधिक लक्ष केंद्रित केल्यास शिक्षणाच्या गुणवत्तेकडे दुर्लक्ष होऊ शकते.

तणावाचे काही पैलू:

1. शैक्षणिक असमानता:

   शिक्षणाच्या संधींची उपलब्धता आणि गुणवत्ता यांमध्ये मोठी विषमता आहे. शहरी आणि ग्रामीण भागांमध्ये, तसेच गरीब आणि श्रीमंत कुटुंबांतील मुलांसाठी शिक्षणाच्या संधींमध्ये फरक असतो.

2. शिक्षणाचे माध्यम:

   प्राथमिक शिक्षण मातृभाषेतून द्यावे की अन्य भाषेतून, याबद्दल वाद आहेत. काहीजण मातृभाषेतून शिक्षण देणे अधिक प्रभावी मानतात, तर काहीजण जागतिक स्तरावर संपर्क साधण्यासाठी अन्य भाषांना महत्त्व देतात.

3. शिक्षणाचे स्वरूप:

   सध्याचे शिक्षण पद्धती परीक्षा केंद्रित आहे, जी विद्यार्थ्यांना केवळ माहिती लक्षात ठेवण्यास प्रोत्साहित करते. त्यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये Critical thinking आणि problem-solving skills चा अभाव दिसून येतो.

4. शिक्षकांची भूमिका:

   शिक्षकांची गुणवत्ता आणि प्रशिक्षण यावर लक्ष देणे आवश्यक आहे. शिक्षकांना त्यांच्या व्यावसायिक विकासासाठी पुरेसे संधी मिळायला पाहिजे, तसेच त्यांना विद्यार्थ्यांसाठी प्रेरणादायी आणि मार्गदर्शक बनण्याची आवश्यकता आहे.