भारतात, शिधापत्रिकांचे (Ration card) मुख्यत्वे तीन प्रकार आहेत, जे कुटुंबाची आर्थिक स्थिती आणि उत्पन्नावर आधारित असतात:

1. अंत्योदय अन्न योजना (AAY) शिधापत्रिका: हे शिधापत्रिका गरीब कुटुंबांसाठी जारी केले जाते. या कुटुंबांना दरमहा निश्चित प्रमाणात अन्नधान्य दिले जाते, जे अत्यंत सवलतीच्या दरात उपलब्ध असते.
2. प्राPriority Household (PHH) शिधापत्रिका: ही शिधापत्रिका गरीब तसेच मध्यमवर्गीय कुटुंबांना दिली जाते. या अंतर्गत, कुटुंबाला त्यांच्या गरजेनुसार आणि राज्य सरकार norms नुसार अन्नधान्य मिळते.
3. एपीएल (APL) शिधापत्रिका: ही शिधापत्रिका above poverty line (एपीएल) असलेल्या कुटुंबांना दिली जाते. ह्या शिधापत्रिकाधारकांना सरकारद्वारे निर्धारित दराने अन्नधान्य मिळते.

शिधापत्रिकेवर किती धान्य मिळेल हे राज्य सरकार ठरवते. हे प्रमाण कुटुंबातील सदस्यांची संख्या, शिधापत्रिकेचा प्रकार आणि वेळोवेळी शासनाने जारी केलेले नियम यावर अवलंबून असते.

उदाहरणार्थ, अंत्योदय अन्न योजनेत (AAY) प्रत्येक कुटुंबाला दरमहा ३५ किलो धान्य मिळते, तर PHH शिधापत्रिकाधारकांना प्रति सदस्य ५ किलो धान्य मिळू शकते.

शिधापत्रिकेवरून नाव कमी करण्यासाठी किंवा नवीन नाव जोडण्यासाठी तुम्हाला खालील प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल:

1. अर्ज भरणे: संबंधितApplication form ( अर्ज ) तुमच्या ration office मधून घ्या.
2. आवश्यक कागदपत्रे: ज्या व्यक्तीचे नाव कमी करायचे आहे त्याचे death certificate (मृत्यू प्रमाणपत्र) किंवा transfer certificate (स्थानांतरण प्रमाणपत्र) आणि ज्याचे नाव टाकायचे आहे त्याचा birth certificate (जन्म दाखला), आधार कार्ड, आणि marriage certificate (विवाह प्रमाणपत्र).
3. अर्ज जमा करणे: भरलेला अर्ज आवश्यक कागदपत्रांसोबत तुमच्या ration office मध्ये जमा करा.
4. पडताळणी: Ration office तुमच्या अर्जाची आणि कागदपत्रांची पडताळणी करेल.
5. नवीन शिधापत्रिका: पडताळणी झाल्यावर तुम्हाला नवीन शिधापत्रिका मिळेल.

शिधापत्रिका (Ration card) ऑनलाईन करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:

1. राज्य सरकारच्या वेबसाइटला भेट द्या: प्रत्येक राज्याची स्वतःची अन्न व नागरी पुरवठा विभागाची website असते. उदाहरणार्थ, महाराष्ट्रासाठी https://mahafood.gov.in/
2. नवीन नोंदणी: Website वर 'Apply for Ration Card' किंवा 'New Registration' चा पर्याय शोधा.
3. अर्ज भरा: Online application form मध्ये विचारलेली सर्व माहिती व्यवस्थित भरा.
4. कागदपत्रे अपलोड करा: आवश्यक कागदपत्रे scan करून upload करा.
5. अर्ज सादर करा: Application submit केल्यानंतर तुम्हाला reference number मिळेल, जो जपून ठेवा.
6. Application status तपासा: तुम्ही website वर तुमच्या application status तपासू शकता.