1 उत्तर
1
answers
नियोजन व संघटन?
0
Answer link
नियोजन आणि संघटन हे दोन्ही व्यवस्थापनाचे (Management) महत्त्वाचे भाग आहेत. कोणतंही काम व्यवस्थित पार पाडण्यासाठी या दोघांची गरज असते. या दोघांमधील काही महत्वाचे मुद्दे खालीलप्रमाणे:
नियोजन (Planning):
- उद्दिष्ट निश्चित करणे: काय साध्य करायचे आहे हे ठरवणे, म्हणजेच ध्येय निश्चित करणे.
- मार्ग ठरवणे: ध्येय साध्य करण्यासाठी कोणता मार्ग वापरायचा हे ठरवणे.
- वेळेचं नियोजन: काम कधी आणि किती वेळात पूर्ण करायचं हे ठरवणे.
- धोरणं ठरवणे: काम कसं करायचं याबद्दल नियम आणि मार्गदर्शन तयार करणे.
संघटन (Organizing):
- जबाबदारी वाटून देणे: काम करण्यासाठी कोणाला कोणती जबाबदारी द्यायची हे ठरवणे.
- अधिकार देणे: काम करण्यासाठी अधिकार कोणाला असतील हे ठरवणे.
- समन्वय साधणे: सगळ्यांच्यात व्यवस्थित समन्वय (coordination) असणे आवश्यक आहे.
- साधनांची जुळवाजुळव: काम करण्यासाठी लागणारी साधनं (tools) आणि सामग्री (material) जमा करणे.
नियोजन आणि संघटन यातील संबंध:
- नियोजन हे भविष्यात काय करायचं आहे हे ठरवतं, तर संघटन ते काम करण्यासाठी आवश्यक गोष्टींची जुळवाजुळव करतं.
- नियोजन हे 'काय' आणि 'का' या प्रश्नांची उत्तरं देतं, तर संघटन 'कसं' आणि 'कोणी' करायचं हे सांगतं.
- Baghel, M. S. (2022). PLANNING, ORGANIZING, STAFFING, DIRECTING AND CONTROLLING AS TOOLS OF MANAGEMENT.