उन्हाळ्यात पिवळे पडून सुकून गेलेले गवत पावसाळ्यात परत हिरवे कसे होते?

उन्हाळ्यात गवत पिवळे पडून सुकून जाते कारण ते पुरेसे पाणी मिळवत नाही. पावसाळ्यात, हवेतील आर्द्रता वाढते आणि गवताला पुरेसे पाणी मिळते. यामुळे गवत परत हिरवे होऊ शकते.

गवतामध्ये एक प्रकारचा रंगद्रव्य असतो जो त्याला हिरवी रंग देतो. या रंगद्रव्यला क्लोरोफिल म्हणतात. क्लोरोफिल सूर्यप्रकाशाच्या ऊर्जेचा वापर करून कार्बन डायऑक्साइड आणि पाणी एकत्र करून साखर आणि ऑक्सिजन तयार करते. या प्रक्रियेला प्रकाशसंश्लेषण म्हणतात.

उन्हाळ्यात, हवा खूप कोरडी असते आणि गवताला पुरेसे पाणी मिळत नाही. यामुळे प्रकाशसंश्लेषण प्रक्रिया थांबते आणि गवत पिवळे पडून सुकून जाते.

पावसाळ्यात, हवेतील आर्द्रता वाढते आणि गवताला पुरेसे पाणी मिळते. यामुळे प्रकाशसंश्लेषण प्रक्रिया सुरू होते आणि गवत परत हिरवे होऊ शकते.

याव्यतिरिक्त, पावसाळ्यात गवताची मुळे अधिक मजबूत होतात. यामुळे गवताला पाणी शोषून घेणे सोपे होते. यामुळेही गवत परत हिरवे होऊ शकते.

उन्हाळ्यात पिवळे पडून सुकून गेलेले गवत पावसाळ्यात परत हिरवे होण्याचे मुख्य कारण खालीलप्रमाणे आहे:

• सुप्त अवस्था (Dormancy): उन्हाळ्यामध्ये, विशेषत: जेव्हा तापमान खूप जास्त असते आणि पाण्याची उपलब्धता कमी होते, तेव्हा गवत सुप्त अवस्थेत जाते. या काळात, गवताचे बाहेरील भाग (पाने) पिवळे पडून सुकतात, परंतु जमिनीतील मूळ आणि कोंब जिवंत राहतात.
  

• पावसाचे पुनरागमन: पावसाळा सुरू झाल्यावर, गवताला आवश्यक असणारे पाणी भरपूर प्रमाणात उपलब्ध होते. हे पाणी मुळांद्वारे शोषले जाते, ज्यामुळे गवताच्या पेशी पुन्हा जिवंत होतात.

• प्रकाशसंश्लेषण (Photosynthesis): पावसाळ्यात सूर्यप्रकाश आणि पाणी मुबलक प्रमाणात उपलब्ध असल्याने, गवत प्रकाशसंश्लेषण क्रियेद्वारे स्वतःचे अन्न तयार करू शकते. या प्रक्रियेत, क्लोरोफिल नावाचे रंगद्रव्य (pigment) महत्त्वाची भूमिका बजावते, ज्यामुळे गवत हिरवेगार दिसते.

• वाढीला सुरुवात: पावसाळ्यातील अनुकूल परिस्थितीत, गवताच्या मुळांमधून नवीन कोंब फुटायला लागतात आणि गवत पुन्हा हिरवेगार होऊन वाढायला लागते.

या कारणांमुळे उन्हाळ्यात सुकलेले गवत पावसाळ्यात पुन्हा हिरवे होते.