जलसंवर्धन म्हणजे पाण्याची बचत करणे आणि पाण्याचा कार्यक्षम वापर करणे. भविष्यातील पिढ्यांसाठी पाण्याची उपलब्धता सुनिश्चित करणे हा जलसंधारणाचा उद्देश आहे.

जलसंधारणाच्या काही महत्वाच्या पद्धती:

• पावसाचे पाणी साठवणे: पावसाचे पाणी साठवून ते पिण्यासाठी, शेतीसाठी आणि इतर कामांसाठी वापरता येते.
• पाण्याची गळती थांबवणे: घरातील नळ आणि पाईपलाईनची नियमित तपासणी करून पाण्याची गळती थांबवावी.
• शेतीत पाण्याचा कार्यक्षम वापर: ठिबक सिंचन आणि तुषार सिंचन यांसारख्या तंत्रज्ञानाचा वापर करून पाण्याची बचत करता येते.
• पुनर्वापर आणि पुनर्प्रक्रिया: वापरलेल्या पाण्याचा पुनर्वापर करणे, उदाहरणार्थ, सांडपाणी प्रक्रिया करून ते बागेसाठी वापरणे.
• जागरूकता आणि शिक्षण: जलसंधारणाचे महत्त्व लोकांपर्यंत पोहोचवणे आणि त्यांना पाणी वाचवण्यासाठी प्रोत्साहित करणे.

जलसंधारणाचे फायदे:

• पाण्याची उपलब्धता वाढते.
• सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध होते.
• भूजल पातळी सुधारते.
• पाणीटंचाई कमी होते.

जलसंधारण एक महत्त्वपूर्ण उपाय आहे जो पाण्याची उपलब्धता सुनिश्चित करतो आणि पर्यावरणाचे संरक्षण करतो.

अधिक माहितीसाठी:

• जल शक्ती मंत्रालय, भारत सरकार
• महाराष्ट्र ऊर्जा विकास अभिकरण (MEDA)