अर्थ:

या वाक्यांशाचा अर्थ असा आहे की, दुःख, वेदना किंवा तीव्र भावनांमुळे व्यक्ती अत्यंत व्याकूळ झाली आहे.

• पाचप्राण व्याकुळ झाला: 'पाचप्राण' म्हणजे आपल्या शरीरातील पाच महत्वाचे प्राण (श्वास). ते व्याकुळ होणे म्हणजे खूप अस्वस्थ होणे, दुःखी होणे.
• त्याने माझा प्राण चलिला: 'प्राण चलिला' म्हणजे जीव घाबरा होणे, खूप भीती वाटणे किंवा मरण जवळ आल्यासारखे वाटणे.
• सर्वांगाचा दाह झाला: 'सर्वांगाचा दाह झाला' म्हणजे संपूर्ण शरीर जळजळणे, वेदना होणे किंवा तीव्र ताप येणे.

भावार्थ:

एखाद्या मोठ्या संकटामुळे, दुःखामुळे किंवा शारीरिक त्रासामुळे व्यक्ती इतकी जास्त त्रस्त झाली आहे की तिला आपले जीवन नकोसे झाले आहे, आणि ती असह्य वेदना सहन करत आहे.