2 उत्तरे
2
answers
शब्दशक्तीचे तीन प्रकार कोणते आहेत?
1
Answer link
शब्दांच्या अंगी तीन प्रकारची शक्ती असते.
अभिधा
लक्षणा
व्यंजन
1. अभिधा :
एखादा शब्द उच्चारल्यावर त्याच्याशी निगडीत जो सर्वसामान्य अर्थ निघतो, त्या शब्दांच्या शक्तीस अभिधा असे म्हणतात.
उदा.
मी एक वाघ पहिला.
आमच्याकडे एक कासव आहे.
2. लक्षणा :
ज्यावेळी आपण शब्दाचा मूळ अर्थ न घेता त्याच्याशी सुसंगत असलेला दुसरा अर्थ घेतो त्यावेळी शब्दांच्या शक्तीस लक्षणा असे म्हणतात.
उदा.
आम्ही बाजरी खातो.
घरावरून उंट गेला.
सूर्य बुडाला.
3. व्यंजन :
ज्यावेळी शब्दांच्या मूळ अर्थाला बाधा न आणता दुसरा अर्थ व्यक्त करतो तेव्हा शब्दांच्या शक्तीस व्यंजन असे म्हणतात.
उदा.
भुंकणारे कुत्रे चावत नाही.
समाजात भरपूर लांडगे पहावयास मिळतात.
समाजात वावरणारे असले साप ठेचून काढले पाहिजे.
0
Answer link
शब्दशक्तीचे तीन प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:
- अभिधा:
या शब्दशक्तीमध्ये, शब्दाचा सरळ अर्थ व्यक्त होतो. याला 'वाच्यार्थ' किंवा 'शब्दशक्तीचा प्राथमिक अर्थ' असेही म्हणतात.
उदाहरण: 'सूर्य पूर्वेला उगवतो' या वाक्यात 'सूर्य' म्हणजे सूर्य आणि 'पूर्व' म्हणजे पूर्व दिशा असा सरळ अर्थ आहे.
- लक्षणा:
जेव्हा शब्दाचा सरळ अर्थ न घेता, त्या अर्थाशी संबंधित दुसरा अर्थ घ्यावा लागतो, तेव्हा 'लक्षणा' शब्दशक्ती असते. यात वाच्यार्थ सोडून दुसरा अर्थ घ्यावा लागतो.
उदाहरण: 'तो गाढव आहे' म्हणजे तो मूर्ख आहे.
- व्यंजना:
जेव्हा शब्द आणि अर्थ यांच्यातील संबंधामुळे एक वेगळाच अर्थ सूचित होतो, तेव्हा 'व्यंजना' शब्दशक्ती असते. यातContext नुसार अर्थ बदलतो.
उदाहरण: 'संध्याकाळ झाली' या वाक्यातून घरी परतण्याची सूचना मिळते.