
भाषा
- गगन: हे आकाशाचे सर्वात सामान्य समानार्थी शब्द आहे.
- आसमान: हा शब्द फारसी भाषेतून आला आहे आणि तो भारतात मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो.
- नभ: हा शब्द संस्कृतमध्ये आकाशासाठी वापरला जातो.
- व्योम: 'व्योम' म्हणजे अंतराळ किंवा अवकाश.
- अंतरिक्ष: हा शब्द आकाशाच्या विशालतेवर जोर देतो.
- अंबर: 'अंबर' म्हणजे आकाश किंवा वस्त्र.
मराठी ही एक इंडो-आर्यन भाषा आहे. ही भाषा प्रामुख्याने महाराष्ट्र राज्यात बोलली जाते. मराठी भाषेचा इतिहास, दिवस, पहिले कवी आणि काही महत्वाच्या व्यक्तींची माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
मराठी भाषेचा उगम हा संस्कृत आणि प्राकृत भाषांपासून झाला आहे. काही भाषावैज्ञानिक मतानुसार, मराठी भाषा ही महाराष्ट्री प्राकृत या भाषेतून विकसित झाली आहे. महाराष्ट्री प्राकृत ही प्राचीन भारतातील एक प्रमुख भाषा होती आणि ती सुमारे 200 इ.स. पूर्व ते 800 इ.स. पर्यंत वापरात होती.
मराठी भाषा दिवस दरवर्षी 27 फेब्रुवारीला साजरा केला जातो.
हा दिवस वि. वा. शिरवाडकर यांच्या जन्मदिवसाच्या स्मरणार्थ असतो.
वि. वा. शिरवाडकर हे मराठीतील प्रसिद्ध कवी, लेखक आणि नाटककार होते.
मराठी भाषेतील पहिले कवी म्हणून मुकुंदराज यांना मानले जाते.
मुकुंदराज हे 12 व्या शतकातील एक महान संत आणि कवी होते.
त्यांनी 'विवेकसिंधु' नावाचा ग्रंथ लिहिला, जो मराठी भाषेतील पहिला महत्त्वाचा ग्रंथ मानला जातो.
मराठी भाषेतील पहिल्या व्यक्तींविषयी माहिती:
- पहिले मुख्यमंत्री: यशवंतराव चव्हाण
- पहिले साहित्यिक: मुकुंदराज
- पहिले नाटककार: विष्णुदास भावे
- पहिले आत्मचरित्रकार: लक्ष्मीबाई टिळक
- सुमेरियन (Sumerian): ही मेसोपोटेमियातील (Mesopotamia) सर्वात जुन्या ज्ञात भाषांपैकी एक आहे. ती सुमारे 3500 बीसीई (BCE) मध्ये उगम पावली.
- इजिप्शियन (Egyptian): प्राचीन इजिप्तमध्ये (Ancient Egypt) बोलली जाणारी ही भाषा सुमारे 3300 बीसीई मध्ये विकसित झाली.
- अक्काडियन (Akkadian): ही मेसोपोटेमियातील आणखी एक प्राचीन भाषा आहे, जी सुमारे 3000 बीसीई मध्ये उदयाला आली.
- ग्रीक (Greek): ग्रीक भाषेचा इतिहास सुमारे 1450 बीसीई पासून सुरू होतो. मायসেনियन ग्रीक (Mycenaean Greek) ही सर्वात जुनी ज्ञात ग्रीक भाषेचा प्रकार आहे.
- हिब्रू (Hebrew): हिब्रू भाषेचा प्राचीन इतिहास 1200 बीसीई पासून सुरू होतो.
- चीनी (Chinese): चीनी भाषेचा सर्वात जुना प्रकार सुमारे 1250 बीसीई मध्ये आढळतो.
अधिक माहितीसाठी आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता:
मराठी ही भारत देशातील एक प्रमुख भाषा आहे. ही भाषा महाराष्ट्र राज्याची राजभाषा आहे आणि गोवा या केंद्रशासित प्रदेशात देखील वापरली जाते. मराठी भाषेचा उगम संस्कृत आणि प्राकृत भाषांपासून झाला आहे.
मराठी भाषेची काही वैशिष्ट्ये:
- मराठी ही इंडो-आर्यन भाषा कुटुंबातील भाषा आहे.
- मराठी लिपी देवनागरी लिपीवर आधारित आहे.
- मराठी भाषेत अनेक बोलीभाषा आहेत, जसे कीstandard मराठी, वऱ्हाडी, आणि नागपुरी.
- मराठी साहित्य खूप समृद्ध आहे. ज्ञानेश्वर, नामदेव, तुकाराम, आणि शिवाजी सावंत यांसारख्या लेखकांनी मराठी साहित्यात मोलाची भर घातली आहे.
- मराठी भाषा शिक्षण, प्रशासन, आणि सांस्कृतिक जीवनात महत्त्वाची भूमिका बजावते.
मराठी भाषेत अनेक वृत्तपत्रे, मासिके, आणि दूरदर्शन वाहिन्या आहेत, जे या भाषेच्या प्रसारात मदत करतात.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:
'ळ' अक्षराच्या उगमाबद्दल काही प्रमुख विचार:
- वैदिक मूळ: काही भाषाशास्त्रज्ञांच्या मते, 'ळ' हे अक्षर वैदिक भाषेत 'ळ्ह' या रूपात आढळते. हळूहळू ते प्राकृत भाषांमध्ये 'ळ' म्हणून विकसित झाले.
- द्रविड भाषा प्रभाव: काहींच्या मते, 'ळ' चा उगम द्रविड भाषांमध्ये आहे. मराठी भाषेने द्रविड भाषांपासून काही ध्वनी आणि अक्षरे स्वीकारली, ज्यात 'ळ' चा समावेश आहे.
- प्राकृत भाषा: प्राकृत भाषांमध्ये 'ळ' चा वापर मोठ्या प्रमाणावर आढळतो. मराठी भाषेचा विकास प्राकृत भाषांपासून झाला असल्यामुळे 'ळ' अक्षर मराठीत आले असावे.
'ळ' चा वापर:
'ळ' हे अक्षर मराठी भाषेला खास ओळख देते. ज्ञानेश्वर, बाळ, विठ्ठल यांसारख्या अनेक शब्दांमध्ये 'ळ' चा वापर आढळतो.- मराठी भाषा उगम आणि विकास (विकिपीडिया)
- मराठीतील 'ळ' चा इतिहास (गुगल)
उदाहरण: ' Mulga (मुलगा)', 'Paal (पाळ)'