4 उत्तरे
4
answers
शरीराचे तापमान नियंत्रित करणारे घटक कोणते?
0
Answer link
शरीराचे तापमान नियंत्रित करणारे मुख्य घटक खालीलप्रमाणे आहेत:
- त्वचा (Skin): त्वचा शरीराचे तापमान नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते. जेव्हा शरीराचे तापमान वाढते, तेव्हा त्वचेतील रक्तवाहिन्या रुंद होतात आणि ঘাম (Sweat) बाहेर टाकून शरीर थंड करण्यास मदत करतात. त्याचप्रमाणे, जेव्हा शरीराचे तापमान कमी होते, तेव्हा रक्तवाहिन्या संकुचित होतात आणि उष्णता टिकवून ठेवतात.
- मस्तिष्क (Brain): मस्तिष्क, विशेषतः हायपोथालेमस (Hypothalamus) नावाचा भाग, शरीराच्या तापमानाचे नियंत्रण केंद्र आहे. हायपोथालेमस शरीराचे तापमान योग्य पातळीवर ठेवण्याचे कार्य करते.
- हॉर्मोन्स (Hormones): थायरॉईड (Thyroid) आणि एड्रेनल (Adrenal) ग्रंथींसारखे हॉर्मोन्स चयापचय क्रियेवर (Metabolism) परिणाम करतात, ज्यामुळे शरीराचे तापमान वाढू किंवा कमी होऊ शकते.
- स्नायू (Muscles): स्नायूंच्या हालचालीमुळे शरीरात उष्णता निर्माण होते. shivering (थरथरने) हे स्नायूंचे एक उदाहरण आहे, ज्यामुळे शरीर थंड झाल्यावर उष्णता निर्माण होते.
- रक्तवाहिन्या (Blood vessels): रक्तवाहिन्या शरीरात उष्णतेचे वितरण करतात आणि त्वचेच्या माध्यमातून उष्णता बाहेर टाकण्यास मदत करतात.
हे सर्व घटक एकत्रितपणे कार्य करून शरीराचे तापमान एका विशिष्ट पातळीवर ठेवतात.