भारत
अर्थव्यवस्था
आयात-निर्यात
आपला भारत देश दुसऱ्या देशांवर अवलंबून आहे का? जर असेल, तर कोणत्या गोष्टींसाठी?
3 उत्तरे
3
answers
आपला भारत देश दुसऱ्या देशांवर अवलंबून आहे का? जर असेल, तर कोणत्या गोष्टींसाठी?
4
Answer link
“हे जग आता वैश्विक खेड्यामध्ये रूपांतरित झाले आहे.” त्यामुळे कोणताही देश स्वयंपूर्ण नसून त्याला कोणत्या ना कोणत्या गरजांसाठी इतर देशांवर अवलंबून राहण्याशिवाय तसा पर्यायही नाही.
देशाच्या संरक्षणासाठी लागणाऱ्या अत्याधुनिक शस्त्रांसाठी भारत इतर देशांवर अवलंबून आहे त्याच बरोबर पुढील गोष्टींवर इतर देशांवर अवलंबून आहे .
१) खनिज तेल
२) शस्त्र सामुग्री
३) मौल्यवान रत्ने (कच्च्या स्वरूपात )
४) इलेक्ट्रॉनिक वस्तू
५) औद्योगिक यंत्रे
६) रासायनिक खते
७) चायनीज वस्तू
८) डाळ व कडधान्य (गरज भासल्यास )
१) खनिज तेल
२) शस्त्र सामुग्री
३) मौल्यवान रत्ने (कच्च्या स्वरूपात )
४) इलेक्ट्रॉनिक वस्तू
५) औद्योगिक यंत्रे
६) रासायनिक खते
७) चायनीज वस्तू
८) डाळ व कडधान्य (गरज भासल्यास )
1
Answer link
तसं पाहिलं तर सर्वच देश एक मेकांवर अवलंबून असतात, कारण सर्वच देशांना एक मेकांची मदत आणि देवाणघेवाण करायची असते.
0
Answer link
भारताला अनेक गोष्टींसाठी इतर देशांवर अवलंबून राहावे लागते, पण काही क्षेत्रात भारत आत्मनिर्भर बनला आहे. कोणत्या गोष्टींसाठी भारत परावलंबी आहे, त्याची माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
- तेल आणि नैसर्गिक वायू: भारत त्याच्या गरजेच्या तेलापैकी ८०% पेक्षा जास्त आयात करतो. नैसर्गिक वायूच्या बाबतीतही भारत मोठ्या प्रमाणावर इतर देशांवर अवलंबून आहे.
- कारण: देशांतर्गत उत्पादन कमी आणि मागणी जास्त.
- उदाहरण: मध्य पूर्व (Middle East) आणि इतर तेल उत्पादक देश.
- संरक्षण सामग्री: भारत मोठ्या प्रमाणात संरक्षण सामग्री (defence equipment) रशिया, फ्रान्स, अमेरिका आणि इस्रायल यांसारख्या देशांकडून आयात करतो.
- कारण: स्वदेशी उत्पादन क्षमता अजूनही विकसित होत आहे.
- इलेक्ट्रॉनिक्स: अनेक इलेक्ट्रॉनिक वस्तू आणि सुटे भाग (components) आपण चीन, तैवान, आणि दक्षिण कोरिया या देशांकडून आयात करतो.
- कारण: देशात सेमीकंडक्टर (semiconductor) आणि इतर उच्च तंत्रज्ञानाचा अभाव.
- रासायनिक उत्पादने: काही विशिष्ट रसायने आणि खते (fertilizers) आपण इतर देशांकडून आयात करतो.
- कारण: देशांतर्गत उत्पादन पुरेसे नाही.
भारत सरकार 'मेक इन इंडिया' (Make in India) सारख्या योजनांच्या माध्यमातून आत्मनिर्भरता वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहे, ज्यामुळेimport dependence कमी करता येईल.
अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता: