अर्थव्यवस्था
- इलेक्ट्रॉनिक वस्तू: मोबाईल फोन, चार्जर, एक्सेसरीज, आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे.
- औषधनिर्माण: औषध निर्माण कंपन्यांसाठी लागणारा कच्चा माल चीनमधून मोठ्या प्रमाणात आयात केला जातो.
- खेळणी: रंगीबेरंगी बाहुल्या, बॅटबॉल, चावीची खेळणी, टेडी बेअर यांसारख्या खेळण्यांचा बाजार चीनने व्यापलेला आहे.
- स्टील: चीन हा जगातील सर्वात मोठा स्टील उत्पादक देश आहे आणि भारतात मोठ्या प्रमाणात स्टीलची आयात होते.
- वस्त्रोद्योग: चीनमध्ये तयार होणारे रेशमी कापड, जे 'चीनांशुक' नावाने ओळखले जाते, त्याला भारतात मोठी मागणी आहे.
- यंत्रसामग्री: औद्योगिक वापरासाठी लागणारी अनेक प्रकारची यंत्रसामग्री चीनमधून आयात होते.
- पेट्रोलियम उत्पादने: पेट्रोल, डिझेल, गॅसोलीन, जेट इंधन आणि एलपीजी यांसारख्या पेट्रोलियम उत्पादनांची मागणी आहे.
याव्यतिरिक्त, प्लास्टिक वस्तू, सजावटीचे सामान, गृह उपयोगी वस्तू, आणि इतर अनेक प्रकारच्या उत्पादनांना भारतात मोठी मागणी आहे.
संदर्भ:
अर्थसंकल्प 2023 मध्ये सादर झालेल्या अर्थसंकल्पासोबत 'हरित विकास' (Green Growth) मांडला होता.
यामध्ये पर्यावरणपूरक विकासावर लक्ष केंद्रित करण्यात आले होते.
हरित विकासाचे मुख्य घटक:
- पर्यावरणाचे संरक्षण
- नैसर्गिक संसाधनांचा योग्य वापर
- कार्बन उत्सर्जन कमी करणे
- स्वच्छ ऊर्जा स्रोतांचा वापर वाढवणे
अधिक माहितीसाठी, आपण प्रेस इन्फॉर्मेशन ब्युरो (Press Information Bureau) च्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता:
PIBरोजगार (Employment) हा एक अत्यंत महत्त्वाचा सामाजिक आणि आर्थिक प्रश्न आहे. कोणत्याही देशाच्या विकासासाठी आणि नागरिकांच्या जीवनासाठी रोजगाराची उपलब्धता आवश्यक आहे.
रोजगाराच्या प्रश्नाची काही महत्त्वाची कारणे:
- लोकसंख्या वाढ: भारतासारख्या देशात लोकसंख्या वेगाने वाढत आहे. त्यामुळे, रोजगाराच्या संधींची उपलब्धता कमी पडते.
- शिक्षणाचा अभाव: आजही अनेक लोकांना चांगले शिक्षण मिळत नाही, त्यामुळे ते चांगल्या नोकरीसाठी पात्र ठरत नाहीत.
- कृषी क्षेत्रातील समस्या: शेतीत पुरेसे उत्पन्न मिळत नसल्यामुळे अनेक लोक शहरांकडे रोजगारासाठी स्थलांतर करतात, ज्यामुळे शहरांवर ताण येतो.
- औद्योगिकीकरण आणि तंत्रज्ञान: नवीन तंत्रज्ञानामुळे अनेक कामे कमी मनुष्यबळात होतात, ज्यामुळे रोजगाराच्या संधी कमी होतात.
रोजगार वाढवण्यासाठी उपाय:
- शिक्षण आणि कौशल्य विकास: लोकांना चांगले शिक्षण मिळावे आणि त्यांच्यात आवश्यक कौशल्ये विकसित व्हावी, यासाठी प्रयत्न करणे.
- उद्योग वाढवणे: नवीन उद्योग सुरू करण्यासाठी प्रोत्साहन देणे आणि उद्योगांना आवश्यक सुविधा उपलब्ध करून देणे.
- कृषी विकास: शेतीत नवीन तंत्रज्ञान वापरून उत्पादन वाढवणे आणि शेतकऱ्यांसाठी चांगले उत्पन्न सुनिश्चित करणे.
- ग्रामीण रोजगार: ग्रामीण भागात रोजगार निर्माण करण्यासाठी विशेष योजना राबवणे.
- स्वयंरोजगार: लोकांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी मदत करणे.
रोजगार हा एक गुंतागुंतीचा प्रश्न आहे, ज्यावर अनेक स्तरांवर काम करणे आवश्यक आहे.
ब्रिटिशकालीन अर्थव्यवस्थेची तीन वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
-
कृषी व्यवस्थेचे Commercialization (व्यापारीकरण):
ब्रिटिश राजवटीत, शेतीचा उद्देश केवळ उपजीविका नसून, व्यापारी फायद्यासाठी पिकांचे उत्पादन करणे हा होता. त्यामुळे, अन्नधान्याऐवजी नगदी पिकांच्या (cash crops) उत्पादनावर अधिक भर दिला गेला.
-
औद्योगिकीकरणाचा ऱ्हास:
ब्रिटिशांनी भारताला केवळ कच्चा माल पुरवणारा देश बनवले आणि त्यांच्या देशात तयार होणाऱ्या वस्तू खपवण्यासाठी बाजारपेठ म्हणून वापरले. त्यामुळे, भारतातील पारंपरिक उद्योगधंदे बंद पडले.
-
महसूल प्रणाली:
ब्रिटिशांनी जमीन महसूल जमा करण्याच्या अनेक पद्धती लागू केल्या, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक शोषण झाले.
अधिक माहितीसाठी, आपण हे पाहू शकता: राष्ट्रीय मुक्त विद्यालयीन शिक्षण संस्था (NIOS) - भारतातील उद्योगधंदे
अहमदनगर जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेचा शाखा विस्तार:
अहमदनगर जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेच्या एकूण 241 शाखा आहेत.
तालुका निहाय शाखा:
- अकोले: 19
- जामखेड: 13
- कर्जत: 14
- कोपरगाव: 15
- नगर शहर: 12
- नगर ग्रामीण: 12
- नेवासा: 17
- पारनेर: 14
- पाथर्डी: 18
- राहुरी: 17
- राहाता: 14
- संगमनेर: 24
- श्रीगोंदा: 19
- श्रीरामपूर: 13
- शेवगाव: 10
टीप: शाखेच्या संख्येत बदल संभवतात. अचूक माहितीसाठी बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
संदर्भ: