भारतीय संविधानामध्ये मानसशास्त्राचा थेट उल्लेख नाही, परंतु काही कलमे आणि तरतुदी अशा आहेत ज्या मानसशास्त्राच्या विविध शाखांशी संबंधित आहेत. त्या शाखा खालीलप्रमाणे:

1. बाल मानसशास्त्र (Child Psychology):

   कलम 21A: हे कलम शिक्षण हक्क कायद्याशी संबंधित आहे. या कायद्यानुसार, 6 ते 14 वर्षे वयोगटातील मुलांना मोफत आणि सक्तीचे शिक्षण देणे राज्याची जबाबदारी आहे. बालकांच्या मानसिक आणि भावनिक विकासासाठी शिक्षण महत्त्वाचे आहे.

   कलम 39(f): या कलमानुसार, राज्याने मुलांचे आरोग्य आणि विकासासाठी संधी उपलब्ध करून देणे अपेक्षित आहे.

2. सामाजिक मानसशास्त्र (Social Psychology):

   कलम 14, 15, 16: ही कलमे समानता आणि सामाजिक न्यायाशी संबंधित आहेत. समाजात कोणताही भेदभाव होऊ नये, यासाठी ही कलमे महत्त्वपूर्ण आहेत. सामाजिक मानसशास्त्र व्यक्तीच्या सामाजिक वर्तनाचा अभ्यास करते.

   कलम 17: अस्पृश्यता निवारण हे सामाजिक समानतेच्या दृष्टीने महत्त्वाचे आहे.

3. गुन्हेगारी मानसशास्त्र (Criminal Psychology):

   गुन्हेगारी न्याय प्रणालीमध्ये गुन्हेगारांचे मानसिक विश्लेषण केले जाते. यासाठी संविधानातील तरतुदींचा आधार घेतला जातो.

   कलम 20, 21, 22: या कलमांनुसार, आरोपींना काही अधिकार दिलेले आहेत.

4. नैदानिक मानसशास्त्र (Clinical Psychology):

   मानसिक आरोग्य सेवा पुरवण्यासाठी संविधानात तरतूद नसली तरी, आरोग्य हा मूलभूत अधिकार आहे. त्यामुळे मानसिक आरोग्याच्या समस्यांसाठी अप्रत्यक्षपणे या शाखेशी संबंध येतो.

5. शैक्षणिक मानसशास्त्र (Educational Psychology):

   कलम 29, 30: अल्पसंख्यांक समुदायांना शैक्षणिक संस्था स्थापन करण्याचा आणि त्यांचे व्यवस्थापन करण्याचा अधिकार आहे.

Disclaimer: येथे दिलेली माहिती केवळ सामान्य ज्ञानासाठी आहे. अधिक माहितीसाठी कृपया तज्ञांचा सल्ला घ्या.