समाजशास्त्र
सर्वप्रथम
सामाजिक stratification
प्रभावी जातीची संकल्पना सर्वप्रथम कोणी मांडली? त्याचे प्रमुख चार घटक लिहा.
2 उत्तरे
2
answers
प्रभावी जातीची संकल्पना सर्वप्रथम कोणी मांडली? त्याचे प्रमुख चार घटक लिहा.
0
Answer link
प्रभावी जातीची (Dominant Caste) संकल्पना सर्वप्रथम एम.एन. श्रीनिवास (M.N. Srinivas) यांनी मांडली.
प्रभावी जातीचे प्रमुख चार घटक:
- आर्थिक व राजकीय वर्चस्व:
ज्या जातींकडे जमिनीचे मोठे अधिकार आहेत, आर्थिकदृष्ट्या ज्या सक्षम आहेत आणि ज्यांच्या हातात राजकीय सत्ता आहे, त्या जाती प्रभावी मानल्या जातात.
- संख्यात्मक श्रेष्ठता:
एखाद्या प्रदेशात ज्या जातीची लोकसंख्या जास्त आहे, ती जात प्रभावी ठरते.
- उच्च स्थान:
परंपरागत जातीव्यवस्थेत उच्च स्थान असलेल्या जाती प्रभावी मानल्या जातात. जरी जातPotentiallly उच्च नसेल तरीnumber आणि राजकीय वर्चस्वामुळे प्रभावी होते.
- शिक्षण आणि नोकरीतील प्रवेश:
ज्या जातींना शिक्षण आणि नोकरीच्या क्षेत्रात अधिक संधी मिळतात, त्या जाती प्रभावी बनतात.
संदर्भ:
- एम.एन. श्रीनिवास यांचे 'द डोमिनंट कास्ट अँड इतर निबंध' (The Dominant Caste and Other Essays) हे पुस्तक वाचा.