सर्दी (Common cold) हा एक सामान्य आणि संसर्गजन्य रोग आहे जो नाका-घशाच्या भागाला होतो. हा आजार व्हायरसमुळे होतो, शरीरातील गर्मी वाढल्यामुळे नाही.

सर्दी होण्याची मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:

• व्हायरस (Virus): रायनोव्हायरस (Rhinovirus) नावाचा वायरस सर्दी होण्याचे प्रमुख कारण आहे. ह्या व्यतिरिक्त इतर अनेक प्रकारचे वायरस देखील सर्दीला कारणीभूत ठरतात.
• संसर्ग (Infection): जेव्हा एखादी व्यक्ती सर्दी झालेल्या व्यक्तीच्या संपर्कात येते, तेव्हा तिलाही संसर्ग होऊ शकतो. उदाहरणार्थ, शिंकताना किंवा खोकताना हवेत उडणारे थेंब श्वासाद्वारे आपल्या शरीरात प्रवेश करतात आणि आपल्याला सर्दी होते.
• कमकुवत रोगप्रतिकारशक्ती (Weak immune system): ज्या लोकांची रोगप्रतिकारशक्ती कमी असते, त्यांना सर्दी लवकर होण्याची शक्यता असते.

लक्षणे:

सर्दीची लक्षणे वायरसच्या प्रकारानुसार बदलू शकतात, परंतु काही सामान्य लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत:

• नाक वाहणे किंवा नाक चोंदणे
• घसा खवखवणे
• शिंका येणे
• खोकला
• डोकेदुखी
• थकवा जाणवणे

उपाय:

सर्दीवर कोणताही विशिष्ट उपचार नाही, परंतु काही उपाययोजना केल्यास आराम मिळतो:

• पुरेशी विश्रांती घेणे
• भरपूर पाणी पिणे
• गरम पाण्याची वाफ घेणे
• मीठ पाण्याच्या गुळण्या करणे
• डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषध घेणे

सर्दी ही सामान्यतः गंभीर नसते आणि ती काही दिवसात ठीक होते. परंतु, जर लक्षणे गंभीर असतील किंवा जास्त दिवस टिकून राहिली, तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.