व्याख्या:

प्राथमिक आधार सामग्रीचे पृथ्थकरण म्हणजे ऐतिहासिक कागदपत्रे, कलाकृती, वस्तू, आणि इतर तत्सम गोष्टींचे बारकाईने परीक्षण करणे, जे त्या विशिष्ट घटनेच्या किंवा काळाच्या प्रत्यक्षदर्शी साक्षीदारांनी तयार केलेले असतात.

उद्देश:

• सामग्रीचा संदर्भ आणि निर्मितीचा उद्देश समजून घेणे.
• तत्कालीन सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक परिस्थितीचा अंदाज घेणे.
• ऐतिहासिक घटना आणि तथ्यांची पडताळणी करणे.
• Objektiv माहिती मिळवणे.

प्रक्रियेत काय काय अपेक्षित आहे:

1. सामग्रीचे स्वरूप: कागदपत्र, छायाचित्र, कलाकृती, इत्यादी काय आहे ते ओळखणे.
2. निर्माता/लेखक: सामग्री कोणी तयार केली, त्याची पार्श्वभूमी काय आहे हे पाहणे.
3. निर्मितीचा उद्देश: सामग्री कोणत्या उद्देशाने तयार केली गेली.
4. तत्कालीन संदर्भ: ज्या काळात सामग्री तयार झाली, त्या वेळची सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक परिस्थिती काय होती.
5. विश्लेषण: सामग्रीतील माहितीचा अर्थ लावणे आणि निष् निष्कर्ष काढणे.

उदाहरण:

एखाद्या स्वातंत्र्य सैनिकाने लिहिलेले पत्र हे प्राथमिक आधार सामग्री आहे. त्याचे पृथ्थकरण करून त्यावेळची परिस्थिती, त्यांची विचारसरणी आणि भावना समजू शकतो.

महत्व:

प्राथमिक आधार सामग्रीचे पृथ्थकरण इतिहासाचे अधिक चांगले आकलन करण्यास मदत करते आणि तथ्याсно माहिती मिळवते.