शब्दाचा अर्थ ध्वनी विज्ञान

प्रतिध्वनी म्हणजे काय?

4 उत्तरे
4 answers

प्रतिध्वनी म्हणजे काय?

2
प्रतिध्वनी या शब्दातच त्याचा अर्थ किंवा त्याचे उत्तर दडलेले आहे. "प्रति" आणि "ध्वनी" हे दोन शब्द एकत्र येऊन प्रतिध्वनी हा शब्द बनला आहे. प्रति म्हणजे विरुद्ध आणि ध्वनी म्हणजे आवाज. विरुद्ध (दिशेने) येणारा आवाज. ज्याप्रमाणे भिंतीवर आदळलेला चेंडू विरुद्ध दिशेला परत येतो त्याप्रमाणे एखादा आवाज (टाळी वाजवण्याचा आवाज, ओरडण्याचा/ हाक मारण्याचा किंवा इतर काही आवाज ) कशावरतरी आदळून जेव्हा विरुद्ध दिशेला परत येतो ती क्रिया म्हणजे प्रतिध्वनी. कधीकधी हा प्रतिध्वनी एका दिशेकडून दुसऱ्या दिशेकडे याप्रमाणे चार-पाच वेळादेखील येतो.
उत्तर लिहिले · 6/2/2018
कर्म · 91065
1


प्रतिध्वनी

(जसे की भिंती, पर्वत, म्हणून) हलवून एक स्रोत आवाज व्युत्पन्न तेव्हा पुन्हा तो स्त्रोत परत मिळत कॉल ऐकू येतो खरे तर हा आवाज प्रतिबिंबित करण्याचा परिणाम आहे , काही काळाने तो स्त्रोत परत जातो. उदाहरणार्थ, विहिरीतील विहिरीत दमबाजी केल्यानंतर, काही वेळानंतर त्याची स्वतःची वाणी ऐकली जाते.

त्यालाच प्रतिध्वनी असे म्हणतात.


उत्तर लिहिले · 6/2/2018
कर्म · 11275
0
प्रतिध्वनी (Echo): प्रतिध्वनी म्हणजे जेव्हा ध्वनी एखाद्या पृष्ठभागावरून परावर्तित होऊन परत येतो आणि तो आपल्याला पुन्हा ऐकू येतो.

उदाहरण:

  • आपण एखाद्या मोठ्या रिकाम्या हॉलमध्ये बोलल्यास, आपला आवाज परत ऐकू येतो, तो प्रतिध्वनीमुळे येतो.
  • डोंगरांमध्ये ओरडल्यास आवाज घुमतो, तो देखील प्रतिध्वनी असतो.

प्रतिध्वनी कशामुळे निर्माण होतो?

  • ध्वनी लहरी जेव्हा एखाद्या मोठ्या पृष्ठभागावर आदळतात, तेव्हा त्या परावर्तित होतात.
  • आपला मेंदू मूळ ध्वनी आणि परावर्तित ध्वनी यांच्यातील फरक ओळखतो, त्यामुळे आपल्याला प्रतिध्वनी ऐकू येतो.

प्रतिध्वनी ऐकण्यासाठी किती अंतर आवश्यक असते?

  • साधारणपणे, ध्वनी स्रोत आणि परावर्तित पृष्ठभाग यांच्यात किमान 17 मीटर अंतर असावे लागते, ज्यामुळे आपल्याला स्पष्ट प्रतिध्वनी ऐकू येतो.

उपयोग:

  • सोनार (Sonar) मध्ये प्रतिध्वनीचा उपयोग समुद्रातील वस्तू आणि जहाजे शोधण्यासाठी होतो. NOAA - Sonar
  • वैद्यकीय क्षेत्रात सोनोग्राफी (Sonography) मध्ये शरीराच्या आतल्या अवयवांचे चित्र घेण्यासाठी याचा उपयोग होतो. NIH - Ultrasound

उत्तर लिहिले · 17/3/2025
कर्म · 1040

Related Questions

ड्रम्स प्रॉब्लेम स्पष्ट करा?
सांगीतिक ध्वनीचे गुणधर्म?
नादाचा मुख्य गुणधर्म कोणता?
ध्वनी परावर्तनाचे तुमच्या ओळखीचे कोणते उदाहरण आहे?
ध्वनी परावर्तनाचे दोन उपयोग कोणते आहेत?
ध्वनीची कमीत-कमी श्रवणीय वारंवारता म्हणजे काय?
मराठीतील स्वनिम स्वर कोणते आहेत?