ऊस कांडीवाडीच्या चांगल्या वाढीसाठी योग्य खतांचा वापर करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. कांडी लावणीच्या वेळी खालील खतांचा वापर करणे फायदेशीर ठरते:

• नत्र (N), स्फुरद (P) आणि पालाश (K) युक्त खते:
  • कांडीवाडीच्या सुरुवातीच्या वाढीसाठी आणि मुळांच्या विकासासाठी नत्र, स्फुरद आणि पालाश हे घटक आवश्यक असतात.
  • साधारणपणे, प्रति एकर 8 ते 10 किलो नत्र, 20 ते 25 किलो स्फुरद आणि 15 ते 20 किलो पालाश कांडी लावताना द्यावे.
  • यासाठी तुम्ही खालील खतांचा वापर करू शकता:
    • डीएपी (DAP): यात नत्र (18%) आणि स्फुरद (46%) असतात. डीएपी 50 ते 60 किलो प्रति एकर वापरता येते.
    • सिंगल सुपर फॉस्फेट (SSP): हे स्फुरदाचा चांगला स्रोत आहे. 125 ते 150 किलो प्रति एकर वापरता येते (जर डीएपी वापरत नसाल तर).
    • म्युरिएट ऑफ पोटॅश (MOP): यात पालाश (60%) असते. 25 ते 30 किलो प्रति एकर वापरता येते.
    • संमिश्र खते (Complex Fertilizers): 10:26:26 किंवा 12:32:16 यांसारखी खते देखील योग्य प्रमाणात वापरता येतात. उदा. 10:26:26 हे खत 60 ते 75 किलो प्रति एकर.
• सूक्ष्म अन्नद्रव्ये (Micronutrients):
  • माती परीक्षणानुसार जस्त (झिंक), बोरॉन, लोह, मॅग्नेशियम यांसारख्या सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची कमतरता असल्यास ती भरून काढणे आवश्यक आहे.
  • यासाठी बाजारात उपलब्ध असलेली सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची मिश्र खते (उदा. मायक्रोडील, चिलेटेड झिंक) योग्य प्रमाणात वापरू शकता किंवा माती परीक्षणानुसार विशिष्ट सूक्ष्म अन्नद्रव्य देऊ शकता.
• सेंद्रिय खते:
  • कांडी लावताना शेणखत, कंपोस्ट खत किंवा गांडूळ खत वापरणे जमिनीची सुपीकता वाढवते आणि पाण्याची उपलब्धता सुधारते. प्रति एकर 5 ते 10 टन चांगले कुजलेले शेणखत किंवा कंपोस्ट खत मिसळणे खूप फायदेशीर ठरते.

महत्वाचे मुद्दे:

• सर्वोत्तम परिणामांसाठी माती परीक्षण (Soil Testing) करून घेणे आवश्यक आहे. यामुळे तुमच्या जमिनीतील अन्नद्रव्यांची नेमकी स्थिती समजते आणि त्यानुसार योग्य खतांची शिफारस करता येते.
• खते नेहमी कांडीवाडीजवळ पण थेट मुळांना चिकटणार नाहीत अशा पद्धतीने द्यावीत आणि मातीत चांगली मिसळावीत.
• खते दिल्यानंतर त्वरित पाणी देणे आवश्यक आहे, जेणेकरून ती विरघळतील आणि झाडांना उपलब्ध होतील.

वरील शिफारसी सर्वसाधारण आहेत. तुमच्या स्थानिक कृषी विद्यापीठाच्या शिफारसी किंवा कृषी तज्ञाचा सल्ला घेणे अधिक उपयुक्त ठरू शकते.