1 उत्तर
1
answers
महमूद गावानने कोणत्या सुधारणा केल्या छोटे उत्तर?
0
Answer link
महमूद गावान, बहमनी सल्तनतीचे एक प्रभावी वजीर (पंतप्रधान) होते. त्यांनी सल्तनतीला मजबूत करण्यासाठी आणि प्रशासन सुधारण्यासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण सुधारणा केल्या. त्यांच्या प्रमुख सुधारणा खालीलप्रमाणे आहेत:
- प्रशासकीय सुधारणा:
- त्यांनी प्रांतांचे (ताराफ) प्रशासन अधिक कार्यक्षम बनवण्यासाठी त्यांना लहान युनिट्समध्ये विभागले. यामुळे प्रांतीय गव्हर्नरांच्या (ताराफदार) अधिकारांवर नियंत्रण आले.
- केंद्र सरकारचा प्रांतांवरील ताबा वाढवला आणि प्रशासकीय भ्रष्टाचार कमी करण्याचा प्रयत्न केला.
- न्यायव्यवस्थेत सुधारणा केल्या आणि न्यायाची अंमलबजावणी अधिक न्यायपूर्ण बनवली.
- सैनिकी सुधारणा:
- त्यांनी बहमनी सैन्याची पुनर्रचना केली. शिस्त कठोर केली आणि लष्कराची कार्यक्षमता वाढवली.
- युद्धाच्या नवीन तंत्रांचा आणि शस्त्रास्त्रांचा (उदा. दारूगोळा, तोफा) वापर सुरू केला, ज्यामुळे लष्करी ताकद वाढली.
- सैन्यात निष्ठा आणि गुणवत्तेला महत्त्व दिले, ज्यामुळे गटबाजी कमी झाली.
- आर्थिक सुधारणा:
- जमीन महसूल प्रणालीत सुधारणा केल्या. जमिनीची मोजणी करून तिच्या उत्पादनक्षमतेनुसार महसूल निश्चित केला. यामुळे शेतकऱ्यांवरचा बोजा कमी झाला आणि राज्याचा महसूल वाढला.
- अन्यायकारक कर रद्द केले आणि व्यापार व उद्योगाला प्रोत्साहन दिले.
- शैक्षणिक सुधारणा:
- त्यांनी बिदर येथे एक भव्य मदरसा (शिक्षण संस्था) स्थापन केली. ही मदरसा तत्कालीन काळात शिक्षण आणि ज्ञानाचे एक मोठे केंद्र बनली.
- या मदरसामध्ये धार्मिक अभ्यासाव्यतिरिक्त गणित, विज्ञान, तत्त्वज्ञान यांसारख्या विषयांनाही प्रोत्साहन दिले गेले.
या सुधारणांमुळे बहमनी सल्तनत काही काळ अत्यंत समृद्ध आणि शक्तिशाली बनली होती.