मध्ययुगीन इतिहास इतिहास

महमूद गावानने कोणत्या सुधारणा केल्या छोटे उत्तर?

1 उत्तर
1 answers

महमूद गावानने कोणत्या सुधारणा केल्या छोटे उत्तर?

0

महमूद गावान, बहमनी सल्तनतीचे एक प्रभावी वजीर (पंतप्रधान) होते. त्यांनी सल्तनतीला मजबूत करण्यासाठी आणि प्रशासन सुधारण्यासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण सुधारणा केल्या. त्यांच्या प्रमुख सुधारणा खालीलप्रमाणे आहेत:

  • प्रशासकीय सुधारणा:
    • त्यांनी प्रांतांचे (ताराफ) प्रशासन अधिक कार्यक्षम बनवण्यासाठी त्यांना लहान युनिट्समध्ये विभागले. यामुळे प्रांतीय गव्हर्नरांच्या (ताराफदार) अधिकारांवर नियंत्रण आले.
    • केंद्र सरकारचा प्रांतांवरील ताबा वाढवला आणि प्रशासकीय भ्रष्टाचार कमी करण्याचा प्रयत्न केला.
    • न्यायव्यवस्थेत सुधारणा केल्या आणि न्यायाची अंमलबजावणी अधिक न्यायपूर्ण बनवली.
  • सैनिकी सुधारणा:
    • त्यांनी बहमनी सैन्याची पुनर्रचना केली. शिस्त कठोर केली आणि लष्कराची कार्यक्षमता वाढवली.
    • युद्धाच्या नवीन तंत्रांचा आणि शस्त्रास्त्रांचा (उदा. दारूगोळा, तोफा) वापर सुरू केला, ज्यामुळे लष्करी ताकद वाढली.
    • सैन्यात निष्ठा आणि गुणवत्तेला महत्त्व दिले, ज्यामुळे गटबाजी कमी झाली.
  • आर्थिक सुधारणा:
    • जमीन महसूल प्रणालीत सुधारणा केल्या. जमिनीची मोजणी करून तिच्या उत्पादनक्षमतेनुसार महसूल निश्चित केला. यामुळे शेतकऱ्यांवरचा बोजा कमी झाला आणि राज्याचा महसूल वाढला.
    • अन्यायकारक कर रद्द केले आणि व्यापार व उद्योगाला प्रोत्साहन दिले.
  • शैक्षणिक सुधारणा:
    • त्यांनी बिदर येथे एक भव्य मदरसा (शिक्षण संस्था) स्थापन केली. ही मदरसा तत्कालीन काळात शिक्षण आणि ज्ञानाचे एक मोठे केंद्र बनली.
    • या मदरसामध्ये धार्मिक अभ्यासाव्यतिरिक्त गणित, विज्ञान, तत्त्वज्ञान यांसारख्या विषयांनाही प्रोत्साहन दिले गेले.

या सुधारणांमुळे बहमनी सल्तनत काही काळ अत्यंत समृद्ध आणि शक्तिशाली बनली होती.

उत्तर लिहिले · 8/10/2025
कर्म · 3480

Related Questions

प्राचीन भारताच्या इतिहासाची साधने लिहा?
गडावर भगवे निशाण फडकले या वाक्यातील उद्देश विभाग कोणता?
अष्टप्रधान मंडळ इमेज?
भारताची पहिली महिला पंतप्रधान कोण?
भगतसिंग यांच्या विषयी?
जालना जिल्हा कोणत्या वर्षी निर्माण झाला?
कालीबंगा हे पुरातत्व स्थळ कोठे आहे?