1. शारीरिक क्रिया (Physical Activity):

• व्यायाम: नियमित व्यायाम करणे हे ताण कमी करण्याचा उत्तम मार्ग आहे. धावणे, पोहणे, योगा करणे किंवा कोणताही शारीरिक खेळ खेळणे तणाव कमी करण्यास मदत करते.
• श्वासोच्छ्वास व्यायाम: दीर्घ श्वास घेणे आणि हळू हळू सोडणे, यामुळे मन शांत होते.

2. मानसिक आणि भावनिक व्यवस्थापन (Mental and Emotional Management):

• ध्यान आणि Mindfulness: रोज थोडा वेळ ध्यान केल्याने वर्तमान क्षणावर लक्ष केंद्रित करण्यास मदत होते, ज्यामुळे ताण कमी होतो.
• सकारात्मक विचार: नकारात्मक विचार टाळा आणि सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवण्याचा प्रयत्न करा.
• भावना व्यक्त करा: आपल्या भावना मित्र, कुटुंब किंवा समुपदेशकांसोबत (Counselor) व्यक्त करा. मनात दाबून ठेवल्यास ताण वाढू शकतो.

3. सामाजिक संबंध (Social Connection):

• कुटुंब आणि मित्रांसोबत वेळ घालवा: प्रियजनांसोबत वेळ घालवल्याने भावनिक आधार मिळतो आणि ताण कमी होतो.
• सामाजिक कार्यात सहभाग: सामाजिक कार्यात सक्रिय राहिल्याने आत्मविश्वास वाढतो आणि ताण कमी होतो.

4. वेळेचे व्यवस्थापन (Time Management):

• प्राथमिकता ठरवा: कामांची प्राथमिकता ठरवून नियोजन करा.
• वेळेचे योग्य नियोजन: कामांसाठी पुरेसा वेळ द्या आणि डेडलाईन पाळा.
• विश्रांती: कामाच्या दरम्यान नियमित विश्रांती घ्या.

5. जीवनशैलीतील बदल (Lifestyle Changes):

• पुरेशी झोप: दररोज रात्री 7-8 तास झोप घेणे आरोग्यासाठी आवश्यक आहे.
• आहार: संतुलित आणि पौष्टिक आहार घ्या. जंक फूड आणिprocess केलेले अन्न टाळा.
• caffeine आणि alcohol टाळा: यांचे जास्त सेवन करणे आरोग्यासाठी हानिकारक असू शकते.

6. समस्या सोडवणे (Problem Solving):

• समस्या ओळखा: ताण निर्माण करणाऱ्या समस्या ओळखून त्यावर उपाय शोधा.
• उपाय योजना: समस्येचे निराकरण करण्यासाठी योजना तयार करा आणि त्यावर काम करा.

7. छंद जोपासा (Hobbies):

• आवडीचे काम करा: आपल्या आवडीच्या गोष्टींसाठी वेळ काढा, जसे की चित्रकला, संगीत, बागकाम किंवा वाचन.